انواع آنژین قلبی (درد قفسه سینه) و راه های درمان آن

آنژین قلبی یا درد قفسه سینه یک اصطلاح پزشکی مورد استفاده برای توصیف ناراحتی موقت قفسه ی سینه است. این درد هنگامی که به قلب به اندازه ی کافی خون نمی رسد اتفاق می افتد.

علت درد قفسه سینه چیست؟

قلب زمانی که مقدار کافی خون دریافت نمی کند، قادر نخواهد بود حداکثر عملکرد خود را داشته باشد. هنگامی که فرد مبتلا به درد قفسه سینه غذا می خورد، کارهای فیزیکی و جسمانی انجام می دهد، احساسات عمیق یا دمای شدید را تجربه می کند؛ نیاز به عملکرد قلب بیشتر می شود و سبب آنژین قلبی می شود.

بروز یک آنژین صدری یک حمله ی قلبی نیست. هر چند که، داشتن آنژین به این معنا است که در معرض خطر شدید حمله ی قلبی هستید اگر آنژین شخص را وادار به دنبال کردن به موقع کمک پزشکی و اجتناب از حمله ی قلبی کند می تواند یک علامت خطر مفید باشد.

آنژینی که طولانی مدت بوده و بررسی نشده باشد می تواند به یک حمله ی قلبی منجر شود و یا خطر مبتلا شدن به بی نظمی ریتم قلبی را افزایش دهد. هر کدام از این دو مورد می توانند به مرگی ناگهانی منجر شوند.

در آنژین زمان بسیار مهم است. هرچه بیشتر قلب از جریان خون کافی و به تبع آن اکسیژن محروم شود (ایسکمی) بیشتر در معرض خطر حمله ی قلبی یا بی نظمی ریتم قلب قرار می گیرد. هر چه بیشتر شخص درد قفسه ی سینه ناشی از آنژین را تجربه کند قلب بیشتر در معرض خطر مرگ یا نارسائی قرار می گیرد.

علائم آنژین قلبی

نشانه ها و علائم آنژین قلبی شامل: درد موقت، فشار، احساس پری و احساس فشردگی در مرکز قفسه ی سینه، گردن، شانه، فک، قسمت بالایی بازو و یا قسمت بالایی کمر است. ناراحتی و درد قفسه سینه موقتی است؛ بدین معنی که از چند ثانیه تا چند دقیقه دوام دارد و برای چند ساعت یا در تمام روز به طول نمی انجامد.

بروز یک آنژین قلبی می تواند با حذف عامل استرس زا یا مصرف زیرزبانی نیتروگلیسیرین از بین رود. اگر درد قفسه ی سینه شدید و یا مکرر است فرد باید به یک متخصص مراقبت سلامت مراجعه کند.

⚠ موارد زیر را جدی بگیرید!

• فشار ناراحت کننده، احساس پری، فشردگی، یا درد در مرکز قفسه ی سینه
• همچنین ممکن است به صورت تنگی، سوزش یا سنگینی احساس شود.
• درد ممکن است به شانه ها، گردن، یا بازو ها منتشر شود.
• درد می تواند در قسمت بالایی شکم، کمر، یا فک قرار داشته باشد.
• درد می تواند دارای شدتی از متوسط تا شدید باشد.

برخی علائم آنژین صدری عبارتند از:

•  عرق کردن
•  ضعف
•  غش کردن
•  بی حسی یا مورمور شدن
•  حالت تهوع
•  دردی که پس از چند دقیقه از بین نمی رود.
•  دردی که در اثر نگرانی در هر موردی باشد.

این علائم با نشانه های حمله قلبی قریب الوقوع که توسط انجمن قلب آمریکا توصیف شده اند، یکسانند. تمایز دادن بین یک حمله ی قلبی و آنژین همیشه آسان نیست. با این وجود که آنژین تنها چند دقیقه طول می کشد؛ اما درد حمله ی قلبی از بین نمی رود.

اگر تا به حال حملات آنژینی را تجربه کرده اید و این حمله مشابه آنهاست، چند دقیقه ای استراحت کنید. نیتروگلیسرین زیرزبانیتان را مصرف کنید. آنژین شما تا پنج دقیقه ی دیگر کاملا از بین خواهد رفت. اگر از بین نرفت نیتروگلیسرین دیگری مصرف کرده و پنج دقیقه ی دیگر صبر کنید. ممکن است به مصرف نیتروگلیسرین سومی هم نیاز باشد که در صورت رفع نشدن آنژین قلبی با ۱۱۵ تماس بگیرید یا به بخش اورژانس نزدیکترین بیمارستان مراجعه کنید.

آیا درد قفسه سینه همان آنژین قلبی است؟

همه ی درد های قفسه ی سینه، آنژین قلبی نیستند. درد در قفسه ی سینه ناشی از چندین علت است که از موارد غیر جدی تا عوامل جدی را شامل می شود. برای مثال درد قفسه سینه ناشی از معده و یا تنگی نفس می تواند بسیار شایع باشد. از علت‌های درد قفسه سینه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  رفلاکس اسید معده
•  عفونت قسمت فوقانی دستگاه تنفسی
•  آسم
•  درد عضلات و رباط های قفسه ی سینه (درد دیواره ی قفسه ی سینه)

حتماً بخوانید:

انواع آنژین قلبی

آنژین ها در یکی از دو دسته ی زیر طبقه بندی می شوند.

#آنژین پایدار

آنژین پایدار متداول ترین نوع آنژین است و نوعی که افراد اغلب به عنوان آنژین به آن اشاره می کنند این نوع است. افراد دچار آنژین پایدار معمولا علائم آنژین را بر یک قاعده ی معمول دارند. رخدادهای آنژین به صورت یک الگو هستند و قابل پیش بینی اند.

برای بیشتر افراد، علائم آنژین قلبی پس از فعالیت های شدید کوتاه مدت رخ می دهند. علائم آنژین پایدار معمولا کمتر از ۵ دقیقه به طول می انجامند. این علائم معمولا با استراحت و داروهایی مانند نیتروگلیسرین زیرزبانی رفع می شوند.

#آنژین ناپایدار

آنژین ناپایدار کمتر متداول است. علائم این نوع آنژین غیر قابل پیش بینی اند و معمولا در هنگام استراحت رخ می دهند. این ممکن است بیانگر بدتر شدن یک آنژین پایدار باشد اما گاهی اوقات اولین باری که یک فرد دچار آنژین می شود آنژین ناپایدار است. علائم در آنژین ناپایدار بدترند. درد ها مکرر تر، شدیدتر، در حال استراحت رخ داده و با مصرف نیتروگلیسرین زیرزبانی رفع نمی شوند.

آنژین ناپایدار مشابه یک حمله ی قلبی نیست اما شخص را وادار به یک ویزیت فوری پزشک در بخش اورژانس بیمارستان می کند. شخص ممکن است برای جلوگیری از یک حمله ی قلبی نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.

عوامل خطر آنژین قلبی و آترواسکلروزیس (تصلب شرائین) چیست؟

عوامل خطر آنژین قلبی و آترواسکلروزیس شامل موارد ذیل می شوند:

•  فشارخون بالا (هایپرتانسیون)
•  سطوح بالای کلسترول و دیگر چربی ها در خون
•  دیابت
•  سیگار کشیدن
•  جنسیت مذکر
•  سبک زندگی غیر فعال(کم تحرک)
•  سابقه ی خانوادگی بیماری قلبی کرونری
•  پیری
•  استفاده ی متداول از محرک ها مخصوصا نیکوتین، کوکائین، یا آمفتامین ها: دیگر محرک ها شامل تئوفلین ها، بتا آگونیست های استنشاقی، کافئین، قرص های رژیمی، ضد انعقاد ها هستند.

درمان خانگی آنژین قلبی

هر چیزی که سبب پدیدار شدن علائم آنژین می شود را متوقف کنید و با ۱۱۵ تماس بگیرید. اگر شخص در حال حمله ی قلبی یا دیگر مشکلات جدی است کمک فوری و مداخله بهترین شانس برای زنده ماندن یک فرد هستند.

در موقعیتی راحت دراز بکشید و سرتان را بالا نگه دارید.

یک قرص آسپرین بزرگسالان یا معادل آن را (در صورتی که فرد به آسپرین حساسیت نداشته باشد) بجوید. جویدن بیش از یک قرص آسپرین کمکی به شما نمی کند و ممکن است سبب عوارض جانبی ناخواسته شود.

اگر فرد قبلا آنژین قلبی داشته است و توسط یک پزشک ارزیابی شده است از پیشنهادات او پیروی کنید. این ممکن است به معنای استراحت و استفاده ی فوری از نیتروگلیسرین زیرزبانی باشد. و می تواند شامل رفتن به اورژانس بیمارستان نیز شود.

درمان پزشکی آنژین قلبی چیست؟

در گام اول درمان در قفسه سینه اگر فرد به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کند ممکن است به بخش مراقبتی دیگری برای ارزیابی های بیشتر، درمان، یا نظارت فرستاده شود. بر اساس تشخیص اولیه ی ارائه دهندگان (مراقبت) بیمار ممکن است به بخش های زیر فرستاده شود :

پرسش از دکتر تماس با ما

• بخش نظارت تا زمانی که نتایج آزمایشات حاضر شود و یا برای اینکه ازمایشات بیشتر انجام شوند.
• بخش مراقبت قلبی (CCU)
• بخش کاتتر گذاری قلبی

اقدامات سریع آنژین قلبی

صرف نظر از اینکه بیمار به کدام بخش فرستاده می شود، چندین اقدام درمانی پایه ممکن است برای او انجام شوند. این اقدامات بسته به شدت علائم و بیماری زمینه ای انجام می شوند.

• حداقل یک رگ گیری برای بیمار انجام خواهد شد. این رگ گیری برای دادن داروها و مایعات استفاده می شود.
• آسپرین احتمالا به بیمار داده خواهد شد. (مگر اینکه بیمار قبلا خودش یکی مصرف کرده باشد)
• اکسیژن از طریق یک ماسک صورت یا مجرایی در بینی داده خواهد شد. اگر بیمار دچار مشکل در تنفس است و یا دچار تنگی نفسی اذیت کننده است اکسیژن می تواند به بیمار کمک کند. استعمال مستقیم اکسیژن مقدار اکسیژن خون را بالا می برد.

معالجه به شدت علائم، شدت بیماری زمینه ای و وسعت آسیب عضله قلب (البته اگر آسیبی رسیده باشد) بستگی دارد.

• اگر فرد تنها دچار آنژین شده باشد ممکن است همه ی چیزی باشد که بیمار به آن نیاز دارد استراحت ساده و تحت نظر بودن، مصرف یک آسپرین، تنفس اکسیژن، و نیتروگلیسرین زیرزبانی باشد.
• داروهایی ممکن است برای کاهش اظطراب، کاهش فشار خون یا ضربان قلب یا کاهش خطر لخته ی خون یا لخته شدن بیشتر خون به بیمار داده شوند.
• اگر متخصصان مراقبت سلامت بر این باورند که درد قفسه ی سینه نمایانگر یک حمله ی قلبی است ممکن است به بیمار یک فیبرینولیتیک (یک داروی قدرتمند از بین برنده ی لخته) داده شود.

پس از بررسی نتایج آزمایشات اورژانسی بیمار پزشک بیمارستان ممکن است تصمیمی درباره ی اینکه بیمار در چند ساعت یا چند روز آینده کجا باشد بگیرد.

اقدامات ثانویه آنژین قلبی پایدار

• اگر تشخیص آنژین گرفته شده است و حال بیمار بهتر و شرایط او پایدار است آنها ممکن است به بیمار اجازه مرخص شدن بدهند. ممکن است داروهایی به بیمار داده شود تا آنها را مصرف کند. قرار گرفتن تحت نظر یک متخصص مراقبت سلامت برای یک یا دو روز بعد توصیه می شود.
• اگر وضعیت بیمار ناپایدار باشد و علائم ادامه داری داشته باشد بیمار در بیمارستان پذیرش می شود و آزمایشات بیشتر ترتیب داده خواهند شد. اگر شریان ها به طرز خطرناکی گرفته شده باشند بیمار ممکن است تحت آنژیوگرافی کرونری، آنژیوپلاستی عروق کرونری یا حتی عمل جراحی بای پس باز عروق قلب قرار گیرد.

آنژیوپلاستی  یک روش درمان برای افرادی است که آنژین آنها با دارو بهتر نمی شود و در معرض خطر بالای حمله ی قلبی هستند.

• قبل از اینکه آنژیوپلاستی انجام شود محدوده ی عروق کرونری با رگ نگاری کرونری مشخص می شود.
• یک مجرای پلاستیکی باریک به نام کاتتر درون یک رگ در بازو یا کشاله ران با بی حسی موضعی وارد می شود. کاتتر دارای بالنی کوچک است که به انتهای آن متصل است.
• کاتتر به درون رگ ها و جائی که تنگی رگ قرار دارد فرستاده می شود.
• بالن متصل به به کاتتر متورم می شود و آن تنگی را باز می کند.
• در روش درمانی بالن زدن، بسیاری از بیماران نیازمند قرار دادن یک استنت (یک قطعه ی فلزی کوچک که در رگ تنگ شده قرار می گیرد) هستند. این استنت رگ را باز نگه می دارد.

اگر بیمار علائم آنژین قلبی را داشته است و در برای ارزیابی یک متخصص مراقبت سلامت او را ویزیت می کند او ممکن است تصمیمی درباره ی چگونگی ادامه دادن ارزیابی بگیرد.

گزینه های پیش رو شامل ادامه دادن با یک ارزیابی سرپایی از بیمار، ارجاع دادن بیمار به یک متخصص اختلالات قلبی و یا پذیرش و بستری کردن بیمار در بیمارستان برای اقدامات بعدی می شوند.

چه داروهایی آنژین قلبی را درمان می کنند؟

بسیاری از بیماران می پرسند داروی درد قفسه سینه چیست؟ یا چه قرصی برای کاهش درد قفسه سینه مصرف کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که مصرف هر کدام از این دارو ها فقط با دستور پزشک باید صورت بگیرد.

در ادامه دسته هایی از این دارو ها را معرفی میکنیم :

نیتروگلیسرین

یک داروی زیرزبانی است که علائم آنژین را با گشادکردن عروق خونی و کاهش نیاز عضله به اکسیژن بر طرف می کند. این وضعیت اجازه می دهد که خون بیشتری از طریق شریان های کرونری عبور کند.

نیتروگلیسرین کوتاه یا بلند مدت می تواند به عنوان یک درمان پیشگیرانه برای آنژین باشد اما تا زمانی که بتا بلاکر ها قبل از آن استفاده نشده باشند.

بتا بلاکرها

بتا بلاکرها حجم کاری قلب را کاهش می دهند. این دارو ها ضربان قلب را کاهش داده، فشار خون را کم می کنند و نیروی انقباض قلب را کاهش می دهند.

این وضعیت نیاز قلب به اکسیژن کم کرده و به تبع آن علائم آنژین قلبی را کاهش می دهد. بتا بلاکر ها صرف نظر از اینکه شخص علائم را دارد یا نه، به صورت روزانه مصرف می شوند زیرا اثر آنها در جلوگیری از حملات قلبی و مرگ ناگهانی اثبات شده است.

 مسدود کننده های کانال های کلسیم

 مسدود کننده های کانال های کلسیم در درجه اول هنگامی که امکان مصرف بتا بلاکرها وجود ندارد و یا شخص با مصرف کردن آنها هنوز دارای علائم آنژین است استفاده می شوند.

مسدود کننده های کانال کلسیمی همچنین فشار خون را کاهش می دهند و تعدادی از آنها ضربان قلب را نیز آهسته می کنند. مسدود کننده های کانال کلسیمی باید به صورت روزانه مصرف شوند.

آسپرین

 مصرف روزانه آسپرین جهت کاهش احتمال ایجاد لخته توسط پلاکت های چسبناک الزامی است.

استاتین ها

 استاتین ها کلسترول را کاهش می دهند و نشان داده شده است که حتی هنگامی که کلسترول خون نرمال است و یا مقدار به مقدار کمی زیاد است پلاک چربی را بر لایه ی درونی عروق کرونری تثبیت می کنند.

سطوح لیپو پروتئین های کم چگال یا کلسترول بد (LDL) برای افرادی که در معرض خطر بالای بیماری قلبی هستند باید کمتر از ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر باشند. هر فرد مبتلا به آنژین باید دقیقا بداند که چربی های بدنش چه هستند.

داروهای ضد آنژین متفرقه

داروهای جدید برای درمان آنژین قلبی تحت مطالعه هستند. در سال ۲۰۰۶ انجمن غذا و داروی آمریکا (FDA) داروی رانولازین (رانکسا) را تایید کرد. به دلیل عوارض جانبی این دارو (پتانسیل بی نظم کردن ریتم قلب را دارد) فقط پس از اینکه دیگر داروهای مرسوم غیر موثر بودند تجویز می شود.

آیا برای آنژین قلبی جراحی انجام می شود؟

ماند آنژیوپلاستی، جراحی نیز برای افرادی که آنژینشان با دارو بهتر نمی شود و کسانی که در معرض خطر بالای حمله ی قلبی هستند گزینه ای برای انتخاب است. جراحی معمولا برای کسانی انجام می شود که تنگی شدید یا گرفتگی در چندین رگ کرونری دارند.

تقریبا در تمامی موارد، عمل انجام شده برای عروق کرونری تنگ شده عمل پیوند کنارگذر (بای پس) رگ کرونری است.

جراحی بای پس رگ کرونری

• در این عمل قفسه ی سینه باز (عمل قلب باز) می شود.
• قسمت تنگ شده ی شریان با قسمتی از ورید گرفته شده از پا یا قسمتی از شریان پشت جناغ یا قسمتی از شریان رادیال گرفته شده از قسمت پایینی بازو یا ساعد دست دور زده (بای پس) می شود.
• در یک عمل چندین شریان می توانند دور زده شوند.
• این عمل، عملی بسیار امن است. میزان مرگ و میر در افرادی که عضله ی قلبشان به طور شدید و غیر قابل برگشت آسیب ندیده و شش ها، کلیه ها، کبد و دیگر اعضایشان سالم است کمتر از یک درصد است.
• از آنجاییکه قفسه ی سینه باز شده است زمان ریکاوری می تواند به طول بیانجامد مخصوصا اگر فرد مسن تر بوده و چندین مشکل دیگر مرتبط با سلامت داشته باشد.

دکتر سعید یزدانخواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی