چرا نمی توانم نفس عمیق بکشم؟

دیس پنه، یک اصطلاح پزشکی برای تعریف احساسی ناخوشایند به نام تنگی نفس است. تنگی نفس می تواند بازه ای از خفیف و موقت تا جدی و دراز مدت را در بر گیرد. از آنجایی که دیس پنه عوامل مختلفی دارد، گاهی اوقات تشخیص و درمان آن دشوار است.

علائم تنگی نفس

مشکلات تنفسی ناشی از فعالیت بیش از حد

سختی در نفس کشیدن می تواند در اثر فعالیت بیش از حد، ماندن در ارتفاعات بلند و یا به عنوان یک علامت از طیف مختلفی از بیماری ها بروز پیدا کند. علائمی که بیانگر ابتلای فرد به دیس پنه هستند، شامل موارد زیر می باشند:

  • تنگی نفس پس از فعالیت یا ناشی از یک بیماری
  • احساس خفگی در نتیجه مشکلات تنفسی
  • سختی در تنفس
  • احساس تنگی در قفسه سینه
  • تنفس سطحی و سریع
  • تپش قلب
  • صدای ویزینگ در ریه
  • سرفه کردن
👈توجه: در صورتی که تنگی نفس به صورت ناگهانی بروز پیدا کند و یا علائم آن شدید باشند، می تواند علامتی از یک بیماری جدی باشد.

عوامل ایجاد کننده تنگی نفس

بروز دیس پنه همواره به صورت مستقیم با سلامت فرد در ارتباط نیست. فرد می تواند پس از فعالیت شدید، سفر به ارتفاعات بلند و یا قرار گرفتن تحت تاثیر تغییرات وسیع دمایی دچار تنگی نفس شود.

با این حال، دیس پنه معمولا با مشکلات سلامتی ارتباط دارد. گاهی اوقات، مشکل بیمار عدم تناسب اندام و نداشتن فرم بدنی مناسب است که در این موارد ورزش کردن می تواند علائم را بهبود بخشد.

دیس پنه می تواند علامتی از یک مشکل جدی سلامتی باشد. به گفته دکتر سعید یزدانخواه، رایج ترین علل تنگی نفس آسم، نارسایی قلبی، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، بیماری بافت بینابینی ریه، پنومونی و مشکلات روانی هستند که با اضطراب مرتبط اند.

 در صورتی که تنگی نفس به صورت ناگهانی آغاز شود، تحت عنوان مورد حاد تنگی نفس نامیده می شود. تنگی نفس حاد می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • آسم
  • اضطراب
  • پنومونی ( ذات الریه یا همان سینه پهلو)
  • خفگی یا انسداد مجاری هوایی توسط یک شی
  • واکنش های حساسیتی
  • آنمی (کم خونی)
  • از دست دادن شدید خون که منجر به آنمی می شود.
  • قرار گیری در معرض سطوح خطرناکی از مونوکسید کربن
  • نارسایی قلبی
  • هیپوتانسیون یا کاهش فشار خون
  • روی هم خوابیدن ریه ها
  • فتق هیاتال
  • آمبولی ریوی که به معنای حضور یک لخته خون در شریان ریوی می باشد.

مطلب مرتبط: علت آمبولی ریه چیست و چگونه درمان می شود؟ برای دریافت پاسخ سوالات مطرح شده برروی لینک زیر کلیک کنید.

آمبولی ریه

دیس پنه در بین افراد مبتلا به بیماری های لاعلاج رایج است. در صورتی که فرد تنگی نفس را در بازه ای به مدت بیش از یک ماه تجربه کند، این بیماری به تنگی نفس مزمن شناخته می شود. تنگی نفس مزمن می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • آسم
  • بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
  • مشکلات قلبی
  • چاقی
  • فیبروز بافت بینابینی ریه: بیماری است که سبب زخم شدن بافت ریه می شود.

بیماری های دیگری نیز می توانند سبب دیس پنه شوند. از جمله این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • خروسک
  • آسیب ضربه ای ریه
  • سرطان ریه
  • سل (توبرکلوز)
  • پلورزی: التهاب بافت های احاطه کننده ریه
  • ادم ریوی: تجمع بیش از حد مایعات در ریه
  • سارکوئیدوز: رشد دسته ای از سلول های التهابی در ریه
  • فشار خون بالای ریوی: افزایش فشار خون شریان های رونده به ریه

مطلب مرتبط: آیا فشار خون ریوی خطرناک است؟ فشار خون ریوی چگونه درمان می شود؟ برای دانستن بیشتر کلیک کنید.

فشار خون ریوی

دیس پنه با مشکلات قلبی زیر نیز ارتباط داده شده است:

  • کاردیومیوپاتی: طیفی از بیماری هایی است که عضله قلب را تحت تاثیر قرار می دهند.
  • مشکلات ریتم قلب
  • نارسایی قلبی
  • پریکاردیت: التهاب بافت احاطه کننده قلب

محرک ها

✅  آلاینده های محیطی از جمله مواد شیمیایی، گاز ها، خاک و سیگار می توانند سبب دشوار شدن تنفس در افراد مبتلا به تنگی نفس شوند.

امکان دارد، افراد مبتلا به آسم دریابند که قرار گیری در معرض مواد حساسیت زا همانند گرده ها یا قارچ ها بروز حملات تنگ شدن نفس را تحریک می کند.

✅ برخی آلاینده ها از جمله مصرف تنباکو مصرف اختیاری داشته و قابل پیشگیری اند.

✅ COPD به بیماری های مختلف انسدادی ریه ارتباط دارد که شامل آمفیزم و برونشیت مزمن می شوند.

همه افراد مبتلا به تنگی نفس به CPOD دچار نیستند اما به گفته بنیاد COPD 90 درصد افراد مبتلا به این بیماری در زمانی مصرف کننده تنباکو بوده اند.

عوارض تنگی نفس

تنگی نفس می تواند با هیپوکسی یا هیپوکسمی (کاهش سطوح اکسیژن خون) مرتبط باشد. این وضعیت می تواند به کاهش سطح هوشیاری و دیگر علائم شدید منجر شود.

در صورتی که نفس تنگی شدید بوده و برای مدتی تداوم داشته باشد، خطر ابتلای فرد به هر دوی نقص های احتقانی موقت و دائم وجود دارد.

تنگی نفس می تواند علامتی از بروز یا تشدید دیگر مشکلات پزشکی باشد.

مراقبت درمانی بیمار تنفسی

گاهی اوقات، دیس پنه می تواند علامتی از یک بیماری تهدید کننده حیات باشد. در صورتی که فرد به علائم زیر دچار شود به درمان پزشکی اورژانسی نیاز دارد:

  • بروز ناگهانی تنگی شدید نفس
  • از دست دادن توانایی عملکرد ناشی از تنگی نفس
  • درد قفسه سینه
  • حالت تهوع

در تمامی موارد سختی تنفس با اورژانس تماس نمی گیرند اما دیس پنه می تواند بیانگر وجود مشکلات سلامتی جدی باشد. در صورت تجربه موارد زیر مراجعه به پزشک ضروری است:

  • تغییر در توانایی تنفس
  • افزایش محدودیت در فعالیت های خود ناشی از مشکلات تنفسی
  • سختی در تنفس در هنگام دراز کشیدن
  • تورم پا و مچ آن
  • صدای ویزینگ در ریه

عکس قفسه سینه

تشخیص تنگی نفس

به گفته دکتر سعید یزدانخواه ، پزشک معمولا بر اساس یک معاینه فیزیکی جامع در کنار شرح کامل تجربیات فرد قادر به تشخیص تنگی نفس خواهد بود.

فرد باید نحوه، زمان، طول مدت پایداری، دفعات تکرار و شدت تنگی نفس خود را برای پزشک توضیح دهد. پزشکان می توانند جهت بدست آمدن تشخیصی دقیق تر از تنگی نفس انجام آزمایش های تصویر برداری CT اسکن و اشعه ایکس را درخواست داده و همچنین قلب، ریه ها و دستگاه های مرتبط با آن ها را ارزیابی کند.

انجام آزمایش الکتروکاردیوگرام (نوار قلب، ECG) می تواند به نمایش دادن هر گونه علامت حمله قلبی یا دیگر مشکلات الکتریکی قلب کمک کند.

آزمایش های اسپیرومتری برای ارزیابی جریان هوا و ظرفیت ریوی بیمار استفاده می شوند.

این موارد می توانند در تعیین نوع و وسعت مشکلات تنفسی بیمار کمک کنند. دیگر آزمایش ها می توانند سطح اکسیژن خون در بیمار و ظرفیت خون برای حمل اکسیژن را بررسی کنند.

اکسیژن درمانی

درمان تنگی نفس

درمان تنگی نفس به علت بیماری بستگی دارد. فردی که در اثر فعالیت بیش از حد به تنگی نفس مبتلا شده است، احتمالا با توقف و استراحت کردن تنفس عادی خود را باز می یابد.

در موارد شدید تر، اکسیژن مکمل مورد نیاز خواهد بود. امکان دارد، افراد مبتلا به آسم یا COPD یک گشاد کننده استنشاقی مجاری هوایی به همراه داشته تا در مواقع نیاز از آن استفاده کنند.

✅ در افرادی که به بیماری های مزمن از جمله COPD مبتلا هستند، فرد ارائه دهنده خدمات پزشکی به بیمار کمک می کند تا آسان تر تنفس کند. این کار شامل توسعه یک برنامه درمانی می شود که از حمله های حاد جلوگیری کرده و پیشرفت کلی بیماری را آهسته می کند.

✅ در صورتی که دیس پنه با آسم مرتبط باشد، اغلب به دارو هایی از جمله گشاد کننده مجاری هوایی و استروئید ها به خوبی پاسخ می دهد.

✅ هنگامی که دیس پنه ناشی از عفونتی از جمله پنومونی باکتریایی می باشد، آنتی بیوتیک ها می توانند این وضعیت را درمان کنند.

✅ دیگر دارو ها همانند مخدرها، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و داروهای ضد اضطراب نیز می توانند مفید باشند.

✅ مشکلات تنفسی که ریشه در COPD دارند می توانند با تکنیک های تنفسی خاص بهبود یابند. از جمله این تکنیک ها می توان به تنفس لب غنچه ای و تمرینات تقویت عضلات تنفسی اشاره کرد.

✅  در صورتی که آزمایش ها بیانگر پایین بودن سطوح اکسیژن در خون باشند، اکسیژن مکمل به بیمار داده می شود. با این حال، همه افراد مبتلا به دیس پنه، سطوح پایینی از اکسیژن خون ندارند.

بسیاری از افراد مبتلا به سختی تنفس دریافته اند که جریان ملایمی از هوای خنک در اطراف سر و صورت آن ها به بهبود علائمشان کمک می کند.

 

مطلب مرتبط: برای درمان تنگی نفس خود در خانه برروی لینک زیر کلیک کنید.

۹ راهکار طلایی جهت درمان تنگی نفس در خانه

چکار کنم تا تنگی نفس به سراغم نیاید؟

افراد مبتلا به دیس پنه می توانند راهبرد هایی را جهت بهبود سلامت کلی خود پیش گرفته و به خود امکان تنفس بیشتری بدهند. این راهبرد ها شامل موارد زیر می شوند:

  • ترک سیگار
  • اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار
  • اجتناب از دیگر محرک های محیطی از جمله گازهای شیمیایی و دود چوب
  • کاهش وزن: این مورد می تواند فشار قلب و ریه ها را کاهش داده و ورزش کردن را آسان تر کند. هر دوی این موارد می توانند دستگاه های تنفسی و قلبی عروقی را تقویت کنند.

علت تنگی نفس در گروه های خاص

تنگ شدن نفس می تواند گروه های خاصی از افراد را به شیوه های متفاوتی تحت تاثیر قرار دهد.

 تنگی نفس در بارداری

علائم خفیف تنگی نفس در حین بارداری رایج اند. علت بروز چنین پدیده ای این است که بارداری ظرفیت تنفسی زنان را تغییر می دهد. ظرفیت تنفسی در حین بارداری افزایش یافته اما در انتهای هر بازدم نیز کاهشی ۲۰ درصدی در حجم ریه وجود دارد. تعداد نفس هایی که یک زن در یک دقیقه می کشد (سرعت تنفس) معمولا در حین بارداری تغییر نمی کند.

افراد مسن تر و افراد مبتلا به بیماری های جدی

دیس پنه می تواند هنگامی اتفاق افتد که افراد سطوح پیشرفته یک بیماری خاص را تجربه می کنند. در این مرحله، با تنگی نفس می توان به عنوان بخشی از فرایند مداوای پایان زندگی برخورد کرد. زیرا درمان سختی تنفس با برخی دارو های خاص، خود می تواند سبب بروز مشکلات غیر ضروری شود.

شیر خواران

بیماری های ناحیه بالایی دستگاه تنفسی که سبب تنگی نفس حاد می شوند، از موارد نسبتا رایج اورژانس اطفال می باشند. این بیماری ها از شایع ترین عوامل سختی نفس کشیدن در شیرخواران هستند. خروسک، گیر کردن یک شی خارجی در گلو و التهاب اپی گلوت همگی عوامل رایج تنگی نفس در شیر خواران هستند.

 

 

دکتر سعید یزدانخواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی

برای پرسش از دکتر روی مشاوره پزشکی کلیک کنید.

[wp_ulike]

.برای ارتقاء کیفیت مطالب امتیاز دهید

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

ثبت سوال جدید غیرفعال می‌باشد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر Aram شنبه ۲۰ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 173 مشاهده پرسش
    سلام.
    یه مدته تنگی نفس شدید دارم.
    احساس میکنم نفسم وارد ریم نمیشه.. به شدت احساس خفگی میکنم یه مدت بعد با سرفه های شدید و فشاری ک به ریم میدم
    یکم درست میشه..

    میشه نظرتونو بگید؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه شنبه ۲۰ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب لطفاً جهت ویزیت و بررسی‌های لازم به یکی از همکاران محترم متخصص بیماریهای ریوی مراجعه بفرمایید
  • تصویر کاربر پوریا چهارشنبه ۱۷ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 159 مشاهده پرسش
    سلام دکتر حدود ۵ روزه تنگی نفس دارم
    ۷ روز پیش چنتا علاعم کوچولو کرونا رو داشتم
    فقط ابریزش بینی و تب ۳۷.۳ که فک کنم اصلا تب حساب نمیشه
    تنگی نفس هم داشتم
    دیشب حس کردم دارم خفه میشم و نفس نمیتونم بکشم :))
    رفتم سی تی اسکن ریه هام کامل سالم بود
    تست پی سی ارمم منفی شد
    اکسیژن خونمم از پشت دوتا ماسک ۳ لایه ۹۶ بود
    نفس عمیق نمیتونم بکشم
    حس میکنم دارم خفه میشم
    امروز میرم پیش متخصص مجدد
    میگن عصبیه
    ولی میترسم حقیقتا
    خسته شدم این وضعیت
    سابقه بیماری خاصی هم ندارم
    فقط پنیک اتک داشتم و دارم
    ولی هیچوقت انقدر تنگی نفس ممتد نداشتم
    ۱۹ سالمم هست وزنم ۸۰ کیلو و قدمم ۱۸۵
    نظر شما چیه دکتر ؟ :(
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه چهارشنبه ۱۷ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب نیاز به ویزیت توسط یکی از همکاران محترم متخصص بیماریهای ریوی دارید
  • تصویر کاربر Ali شنبه ۱۳ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 215 مشاهده پرسش
    سلام من ۱۹ سالمه و۷ روز از کرونا گرفتنم گذشته و علایم تب و بدن درد کم کم رفتن بجز اینکه حس بویای و چشای اصلا ندارم اما از دیرو اساس سنگی در سینه دارم و وقتی نفس عمیق می کشم درد سینم شروع میشه ونفسم همراه با سرفه خارج میشه ایا نیازی به سی تی اسکن هست
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه شنبه ۱۳ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب بله حتما یک سی تی اسکن ریه بگیرید
  • تصویر کاربر مریم شنبه ۶ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 151 مشاهده پرسش
    سلام و عرض ادب خدمت شما. ببخشید اقای دکتر من الان یه مدتی هست بعضی اوقات حس میکنم نمیتونم اب دهنمو قورت بدم. و یه لحظه احساس میکنم نمیتونم نفس بکشم و تپش قلب میگیرم. بعضی اوقات هم رو نفس کشیدنم حساس میشم و چون صدای نفس کشیدنمو نمیشنوم‌ فک میونم دیگ نفس نمیکشم. ب نظرتون مشکل از چیه
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه شنبه ۶ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب پاسخ دقیق با اطلاعات ارائه شده ممکن نیست ولی احتمالا عصبی است
  • تصویر کاربر حسن شنبه ۶ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 161 مشاهده پرسش
    سلام.تقریبا دوهفتس تنگی نفس دارم بیشتر موقع نفس عمیق نمیتونم بکشم.قلبم سنگینی میکنه.استرس هم که میاد بدتر میشه حالم.سیگار هم می کشم.
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه شنبه ۶ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب لطفاً بفرمائید که چند سال دارید و آیا بجز مصرف دخانیات ریسک فاکتور قلبی دیگری نیز دارید یا خیر و آیا درد با فعالیت تشدید می شود یا خیر؟
  • تصویر کاربر جهان چهارشنبه ۳ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 169 مشاهده پرسش
    من نتونستم پاسخ سوالمو ببینم لطفا دوباره پاسخ بدین.با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه چهارشنبه ۳ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب در صورتی که در حین فعالیت تنگی نفس ندارید نگران نباشید و نیاز به اکوکاردیوگرافی نیست و در غیر اینصورت جهت ویزیت و بررسی های لازم به یکی از همکاران محترم متخصص بیماریهای قلب و عروق مراجعه فرمایید
  • تصویر کاربر ثمین چهارشنبه ۳ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 470 مشاهده پرسش
    آقای دکتر من ۸ماهی که پ دچار تنگی نفس شدم ..نه اینکه نتونم نفس عمیق بکشم
    تفس عمیق می کشم ولی
    نفسی نیست که احساس راحتی بهم دست بده ......همش هر یک دقیقه باید خمیازه بکشم تلاش کنم که خمیازه بکشم و اکه نکشم حس خفگی بهم دست می ده
    انگار نزدیک معدم ریه ام حالت ارتجاعیشو از دست داده ....
    خودم رو باختم ..در ماههاب اول مریصی
    فوق تخصص ریه رفتم گفتن سالمم
    قلب هم رفتم گفتن سالمم
    البته پرولاپس دارم سالهاست
    ولی مطمنم هز اون نیست همونطور که اکو دادن ماه پیش ک دکتر گفت اصلا پیشرفتی نداشته
    و همینطور گوارش که اندوسکوبی شدم
    بعد ۷ یک ماه بود
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه چهارشنبه ۳ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب با توجه به توضیحات شما حالات مورد اشاره عصبی است و جای نگرانی ندارد
  • تصویر کاربر علی دوشنبه ۱ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 145 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر چند روزی هست که هنگام نفس کشیدن درد یا سنگینی قفسه سینه حس میکنم و نفس عمیق نمیتونم بکشم کدوم دکتر باید برم و نظر شما چی هست
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه دوشنبه ۱ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب از عدم ابتلا به کرونا اطمینان حاصل بفرمایید و از مسکن هایی نظیر ناپروکسن استفاده بفرمائید
  • تصویر کاربر اشرف شنبه ۳۰ مرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 158 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر وقتتون بخیر
    من مقداری ریه ام حدود ۱۰ سال پیش در اثر مخلوط کردن مواد شوینده سوخت و تحت نظر دکتر قرار گرفتم و با دارو و اسپری خوب شدم ولی از ان به بعد به اسم مبتلا شدم و هر چند ماه یک باره به دکتر مراحعه میکنم برای تنگی نفس
    متاسفانه دو ماه پیش در گیر کرونا شدم و ۱۵ درصد ریه ام هم درگیر شد که با داروهای کرونا خدا را شکر بهتر شدم
    الان مدتی است که هر نیم ساعت یکبار یک‌ نفس عمیق میکشم گاهی اسپری سالباتامول هم استفاده میکنم میخواستم اگر امکان دارد بدانم دلیل این نفس عمیق که تعدادش بعد از کرونا زیاد شده چیست و چه باید انجام دهم سپاسگزارم از شما
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه شنبه ۳۰ مرداد ۰( 2 سال پیش)
      در صورتی که در حین فعالیت تنگی نفس ندارید احتمالاً علت نفس عمیق کشیدن شما عصبی است
  • تصویر کاربر ناشناس جمعه ۲۹ مرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 206 مشاهده پرسش
    سلام من از چند سال پیش نفسم خیلی میگیره مثلا جوریه که نمیتونم نفس عمیق بشکم شب که بشه وقتی دراز میکشم نمیتونم نفس بکشم اگه جایی شلوغ باشه هم نفس کم میارم زیر ماسک هم خفه میشم نمیتونم نفس بکشم با اینکه از قلبم ازمایش گرفتم گفتن سالمه از ریه هام عکس گرفتم باز سالمه
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه جمعه ۲۹ مرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام و عرض ادب لطفاً جهت ویزیت به یکی از همکاران محترم متخصص بیماریهای ریوی مراجعه فرمایید
درحال دریافت اطلاعات