مراقبت بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟

آنژیوگرافی کرونری، آزمایش جهت معاینه عروق خونی بزرگ قلب (شریان های کرونری) می باشد. در این فرایند پزشک یک لوله باریک و انعطاف پذیر (کاتتر) به درون یکی از عروق خونی ناحیه کشاله ران وارد می کند. مراقبت بعد از آنژیوگرافی برای بهبودی سریع تر بیمار و جلوگیری از عوارض آنژیوگرافی بسیار مهم هستند.

با رعایت نکات مراقبت بعد از آنژیوگرافی به راحتی می توان دوران بهبودی و نقاهت را بدون مشکل پشت سر گذاشت و از عوارضی چون مثل لخته، تپش قلب، کبودی و ورم محل ورود کاتتر جلوگیری کرد.

بهبودی پس از آنژیوگرافی

در برخی موارد، کاتتر در یکی از عروق خونی دست وارد می شود. امکان دارد ناحیه دست یا کشاله ران تا ۱ یا ۲ روز پس از انجام آنژیوگرافی کرونری کبود و دردناک باشند.

افراد با اینکه توانایی انجام فعالیت های سبک را در خانه دارند اما باید به مدت چند روز از انجام فعالیت های شدید خودداری کنند. این مطلب یک مفهوم کلی از دوره بهبودی پس از فرایند آنژیوگرافی به فرد ارائه می دهد. سرعت بهبودی در افراد مختلف متفاوت است. جهت کسب بهبودی در کمترین زمان ممکن باید از اقدامات گفته شده در این مطلب پیروی کرد.

مراقبت بعد از آنژیوگرافی

مراقبت بعد از آنژیوگرافی

پس از بازگشت به منزل، مراقبت های پس از آنژیوگرافی شروع می شود و می توان آن را در دسته های زیر تقسیم بندی و تشریح کرد:

فعالیت بعد از آنژیوگرافی

در صورت دریافت داروی آرام بخش از پزشک موارد زیر باید انجام شوند:

✅ فرد باید به مدت ۲۴ ساعت از انجام فعالیت هایی که نیازمند توجه به جزئیات هستند خودداری کند. از بین رفتن کامل اثرات دارو زمان بر می باشد.

✅ فرد باید جهت حفظ ایمنی خود از رانندگی یا کار کردن با هر گونه ماشین آلات خطرناک خودداری کند.

✅ تا هنگام دریافت موافقت پزشک باید از انجام ورزش های شدید یا بلند کردن، کشیدن و هل دادن اجسام سنگین اجتناب شود. این مدت می تواند ۱ تا ۲ روز باشد. لازم به ذکر است که فرد می تواند اطراف خانه پیاده روی کرده و فعالیت های سبکی همچون آشپزی را انجام دهد.

✅ در صورتی که کاتتر در ناحیه کشاله ران وارد شده، باید در چند روز اول از بالا رفتن از پله ها خودداری شود.

✅ در صورتی که کاتتر در ناحیه مچ دست وارد شده، باید در چند روز اول از خم کردن شدید مچ خودداری شود. همچنین، در هنگام نشستن یا خارج شدن از صندلی و تخت باید از مچ خود مراقبت کرد.

✅ افراد باید به مدت یک هفته یا تا هنگام التیام یافتن زخم از انجام فعالیت هایی که زخم به درون آب فرو می رود، اجتناب کنند. از جمله این فعالیت ها می توان به رفتن در وان حمام، استخر و… اشاره کرد.

مراقبت بعد از آنژیوگرافی - دستورات پزشک

✅ شستن دست ها و دوش گرفتن مشکلی ندارد. در صورت توان می توان روز پس از فرایند فعالیت هایی همچون آشپزی، تایپ کردن، تمیز کردن و رانندگی را از سر گرفت.

✅ جهت کاهش تورم دست ها می توان در ۲ تا ۳ روز اول دست های خود را در هنگام شب یا استراحت بالاتر از سطح بدن قرار داد.

ورزش بعد از آنژیوگرافی

✅ در صورت موافقت پزشک بهتر است بیمار ورزش های سبک را شروع کند و کم کم روی به ورزش های سنگین تر بیاورد. پیاده روی گزینه مناسبی بوده و می توان به تدریج به مسافت پیاده روی خود اضافه کرد. افراد باید حداقل به مدت ۲.۵ ساعت در هفته پیاده روی کنند.

✅ در یک هفته اول پس از فرایند باید از بلند کردن اجسام سنگین تر از ۵ کیلو گرم خودداری شود. همچنین، انجام فعالیت هایی همچون گلف، نجاری، تنیس و دیگر فعالیت های شدید مچ در این مدت نامناسب است.

رانندگی بعد از آنژیوگرافی

در صورت ابتلا به حمله قلبی پیش از انجام آنژیوپلاستی، باید به مدت ۴ هفته از رانندگی کردن خودداری شود. پزشک زمان مناسب برای از سر گیری رانندگی را به فرد اعلام می کند. دیگر افراد می توانند ۱ روز پس از مرخص شدن به خانه از خودرو های دنده اتوماتیک استفاده کنند. افراد پس از دو روز می توانند ماشین های غیر اتوماتیک را نیز برانند.

مراقبت بعد از آنژیوگرافی از راه دست

پس از مرخص شدن و رفتن به خانه باید از ناحیه ورود کاتتر در مچ دست مراقبت کرد. جهت مراقبت از دست خود اقدامات زیر را انجام دهید:

در هنگام استراحت از ساعد و دست خود با استفاده از یک بالش حمایت کنید.

از خم کردن مچ خود تا ۸ ساعت پس از انجام فرایند اجتناب کنید.

تا ۱ روز پس از مرخص شدن با مچ خود فعالیتی انجام ندهید. از نمونه این فعالیت ها می توان به کار کردن با کامپیوتر، بافندگی یا چرخاندن مچ اشاره کرد.

از بلند کردن اجسام سنگین تر از ۵ کیلو گرم در ۲ روز اول اجتناب کنید. این موارد شامل کودک، بسته خرید یا حیوانات خانگی کوچک می شوند.

در صورت احساس درد در ناحیه مچ می توان یک قرص استامینوفن (تیلنول) مصرف کرد.

رژیم غذایی بعد از آنژیوگرافی

مصرف مواد غذایی مناسب در درمان بیماری قلبی پس از آنژیوپلاستی بسیار اهمیت دارد.

تغییر و بهبود رژیم غذایی تنها برای سلامت کلی بدن مفید نبوده و می تواند احتمال ابتلا به مشکلات قلبی آتی را تا ۷۳ درصد کاهش دهد. از جمله این مشکلات قلبی می توان به حملات قلبی اشاره کرد.

در زندگی بعد از آنژیوپلاستی رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی اهمیت به سزایی دارد. مصرف مواد غذایی مناسب برای سلامت قلب می توانند به کاهش کلسترول، کاهش فشار خون و حفظ وزن در محدوده سالم کمک کنند.

راهنمای کامل تغذیه بعد از آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی را در این مقاله بخوانید
رژیم بعد از آنژیوپلاستی

مراقبت از محل زخم آنژیوگرافی

بیماران باید در ۱ یا ۲ روز اول از بانداژ محل ورود کاتتر مراقبت کنند. این بانداژ احتمالا طی این مدت جدا شده و می افتد. جهت کاهش تورم و درد می توان یک کمپرس سرد یا یخ را هر بار به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه بر روی ناحیه زخم قرار داد.

در هنگام استفاده باید یک تکه پارچه نازک بین پوست و یخ قرار گیرد. در صورت موافقت پزشک ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از فرایند می توان دوش گرفت. ناحیه زخم باید به روش ضربه ای (ملایم) خشک شود. تا هنگامی که ناحیه زخم التیام نیافته باید از فرو بردن آن به زیر آب خودداری کرد.

امکان دارد در ناحیه ورود کاتتر مقداری کبودی و برآمدگی مشاهده شود که کاملا طبیعی است. کبودی بعد از آنژیوگرافی بعد از یک هفته و ورم دست بعد از آنژیوگرافی بین ۲ تا ۴ هفته بهبود پیدا می کنند.

احتمال بروز مشکلات در ناحیه ورود کاتتر نادر است. در صورت داشتن هر گونه سوال باید با پزشک خود تماس گرفت.

مراقبت بعد از آنژیوگرافی در ۳ روز اول

در هنگام دوش گرفتن ناحیه ورود کاتتر را با استفاده از آب و صابون به آرامی شستشو داده و خشک کنید. از مالش این ناحیه خودداری کنید.

ناحیه زخم را با استفاده از یک پانسمان یا باند پوشانده و از پوشش کامل این ناحیه اطمینان کسب کنید.

جهت پیشگیری از ابتلا به عفونت ناحیه زخم را خشک و تمیز نگه دارید. در صورت خیس شدن باند یا پانسمان، آن را برداشته و یک پانسمان جدید جای آن قرار دهید.

ناحیه زخم را از نظر ابتلا به عفونت به صورت روزانه بررسی کنید.

درد دست بعد از آنژیوگرافی

جهت تسکین درد های خفیف می توان:

هر ۴ تا ۶ ساعت یک قرص ۳۲۵ میلی گرمی استامینوفن (تیلنول) مصرف کرد.

هر ۲ ساعت به مدت ۲۰ دقیقه یک کیسه سرد یا گرم بر روی ناحیه زخم قرار داد. در صورت وجود رطوبت پس از برداشتن بسته، آن ناحیه را به آرامی پاک کنید.

مراقبت بعد از آنژیوگرافی - کمپرس یخ

درد قفسه سینه بعد از آنژیوگرافی

احساس کردن مقداری درد و ناراحتی در قفسه سینه در چند روز یا چند هفته اول پس از آنژیوپلاستی غیر طبیعی نیست.

این درد شبیه به آنژین صدری بوده و معمولا در اثر اسپاسم یا کشیده شدن شریان ها در حین آنژیوپلاستی به وجود می آید. این درد با گذشت زمان و بدون نیاز به درمان برطرف می شود.

در صورت شباهت این درد به درد های آنژینی قبل از آنژیوپلاستی، فرد به مصرف داروی نیتروگلیسرین نیاز خواهد داشت.

چه زمانی باید با اورژانس تماس گرفت؟

در صورت بروز موارد زیر باید فورا به اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کرد:

  • مشاهده ضربان در ناحیه برآمدگی مچ دست: در این مورد برآمدگی باید با یک بانداژ آزاد پوشانده شده و به اورژانس مراجعه شود. این ضربان می تواند بیانگر وجود مشکل در دیواره شریان باشد.
  • خونریزی از محل ورود کاتتر: باید این ناحیه را محکم فشرده و به اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کرد.
  • بروز موارد زیر در دست یا بازو:
    • درد شدید
    • سردی یا آبی رنگ شدن اندام
    • بی حسی

در صورت نیاز به مراقبت های اورژانسی فورا با ۱۱۵ تماس بگیرید. برای مثال در صورت بروز موارد زیر باید با اورژانس تماس گرفت:

  • غش کردن یا بیهوشی
  • تنگی شدید نفس
  • تنگی نفس، درد ناگهانی قفسه سینه یا بالا آوردن خون
  • بروز علائم یک حمله قلبی:
    • تعریق
    • درد، فشار یا احساس عجیب در قفسه سینه
    • تنگی نفس
    • حالت تهوع یا استفراغ
    • درد، فشار یا احساس عجیب در کمر، گردن، فک، بالای شکم و یک یا هر دوی شانه ها (یا بازو ها)
    • احساس سبکی در سر یا ضعف ناگهانی

با علائم اولیه حمله قلبی بیشتر آشنا شوید: علائم سکته قلبی

تپش قلب بعد از آنژیوگرافی

یکی از عوارض رایج آنژیو، تپش قلب غیرعادی در روز بعد از این عمل است. اگر تپش قلب شدید را تجربه کردید با اورژانس تماس بگیرید.

  • پس از تماس امکان دارد مسئول اورژانس از فرد بخواهد که یک آسپرین بزرگسال یا ۲ تا ۴ آسپرین کودک مصرف کند. در این موارد باید منتظر آمبولانس مانده و از رانندگی اجتناب کرد.
  • در صورتی که ابتلای فرد به آنژین از قبل تشخیص داده شده و به علائمی ابتلا یافته است که با استراحت یا گذشت ۵ دقیقه پس از مصرف نیتروگلیسرین برطرف نمی شوند.

در صورتی که امکان ملاقات با پزشک خود در همان روز وجود ندارد، باید به اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کرد.

اقدام های اضطراری بعد از آنژیو گرافی

در صورت بروز این شرایط افراد باید این مراحل را انجام دهند:

✅ یک قرص نیتروگلیسرین خورده و ۵ دقیقه صبر کنید.

✅ در صورت تداوم درد، یک قرص نیتروگلیسرین دیگر خورده و ۵ دقیقه صبر کنید.

✅ در صورت تداوم درد، سومین قرص نیتروگلیسرین را خورده و ۵ دقیقه صبر کنید.

در صورت تداوم درد پس از ۱۵ دقیقه و مصرف ۳ قرص نیتروگلیسرین باید با اورژانس تماس گرفته و یا به اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کرد.

در صورت تداوم و بروز متداول آنژین باید به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه شود.

دکتر سعید یزدانخواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی
برای پرسش از دکتر سعید یزدانخواه برروی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

[wp_ulike]

.برای ارتقاء کیفیت مطالب امتیاز دهید

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

ثبت سوال جدید غیرفعال می‌باشد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر مه چهارشنبه ۱۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 277 مشاهده پرسش
    با سلام وقت بخیر من مادرم سه روز هست از طریق دست آتژیو شده حال عمومیش خوبه ولی یک دفعه به مدت چند ساعت بی حال میشه و احساس ضعف بدنی میکنه همراه با گرگرفتگی البته قبل از آنژیو به کرونا مبتلا بود ولی برای عمل تست گرفته شد و منفی بود.
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه چهارشنبه ۱۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام و عرض ادب این علائم ارتباطی با آنژیوگرافی ندارد و احتمالا مربوط به داروهای مصرفی و یا ابتلا به کرونا است
  • تصویر کاربر ابوالفضل یکشنبه ۲۶ مرداد ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 277 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر وقتتون بخیر یه سوال داشتم اگر میشود راهنمایی کنید چکار کنم
    پدرم۶۱سالشه و بیماری دیابت داره چن روز پیش هم دیسک کمرش رو عمل کرده منتهی دکتر بهش گفته بود من اگر جای شما بودم اول به داد قلبش می رسیدم سه تا از رگ های قلبش بسته شده و تنگی دریچه هم داره.
    دیشب یهو فشارش رفت بالا و قلبش گرفت خواستن آنژیو کنن به خاطر خاطر بسته بودن رگ قلب ولی گفتن چون کم خونی مینور داره و تازه عمل کرده فعلا میگن منتظریم دکتر های دیگه بیان تا باهم مشورت کنیم که چکار کنیم.
    بنظرتون آنژیو کردنش مشکلی داره؟
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه یکشنبه ۲۶ مرداد ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام و عرض ادب با توجه به توضیحات ارائه شده نمی توانم پاسخ مناسبی بدهم لطفاً تصاویر نوار قلب و گزارش اکوکاردیوگرافی ایشان را بفرستید
  • تصویر کاربر احمدرضا پنجشنبه ۲۲ خرداد ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 257 مشاهده پرسش
    آیا کبودی پشت شانه و دقیقا پشت قلب بعد از آنژیو و زدن بالن طبیعی است؟
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه پنجشنبه ۲۲ خرداد ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام و عرض ادب خیر
  • تصویر کاربر صادقی جمعه ۲۶ اردیبهشت ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 275 مشاهده پرسش
    مادر شوهرم بخاطر اینکه فشارشون میرفت بالاحدودا اول دی آنژیو انجام دادن. فرمودید دوتا از رگهایش خیلی کم گرفته و مشکلی ندارن و دارو براشون تجویز کردید. والزومیکس۵/۱۶۰ ، روپیکسون ۲۰، کنکور ۵. تقریباقرصاشون تموم شده. حالشون هم خوبه مثل دفعه قبلی که ویزیتشون کردید. ایا دوباره همون داروهارو براشون تکرار کنیم. تو این وضعیت کرونا خیلی سخته شونه که مطب بیان. ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه جمعه ۲۶ اردیبهشت ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام و عرض ادب بله لطفاً دارو ها را تا زمان مراجعه بعدی تمدید کنید
  • تصویر کاربر سحر دوشنبه ۲۸ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 2986 مشاهده پرسش
    سلام، وقت بخير
    مادر من حدود ٤ ماه پيش آنژيوگرافي انجام دادن، هم از دست ( كه ناموفق بوده) و cva شدن و سپس از کشاله ی ران!
    با توجه به بی مورد بودن آنژیو مادر بنده و انجام آنژیو از دو قیمت، سوالی برام پیش اومده؛
    تو این مدت همیشه درد و اسپاسمی تو ناحیه ی بازو داشتن، و از دیروز خارش در ناحیه کف دست و همان بازو دارن، قبل از ویزیت، میخواستم نظرتونو جویا بشم.
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه دوشنبه ۲۸ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام و عرض ادب
      برای پاسخ دقیق نیاز به رویت سی دی آنژیوگرافی از طریق دست دارم ولی بعد از گذشت ۴ ماه درد دست به احتمال بسیار زیاد ارتباطی با آنژیوگرافی ندارد و در صورتی که متعاقب سکته مغزی دچار بی حرکتی دست راست شده باشند و درد نیز در همان قسمت باشد خشکی مفصل شانه راست به عنوان عامل درد مطرح است

  • تصویر کاربر رقیه دوشنبه ۳۰ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 229 مشاهده پرسش
    سلام، وقت بخیر اقای دکتر من 6 ماه پیش دچار تپش قلب شدم وضربان قلبم 190 در دقیقه بود رفتم دکتر برام نوار قلب نوشته اند که در نوار قلب م گفته اند که رگ اضافه در قلبم هستش سوزانده شود واگه وبایدواگهی نداشته باشی لازم نیست ولی گفته اند اگه باردار بشم برام مشکل ایجاد میکنه می خواستم نطرو شما رو هم بدونم ؟ و در ضمن تقریبا 6 سال پیش این مشکل برام پیش اومده بود
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه دوشنبه ۳۰ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام و عرض ادب
      لطفاً تصویر نوار قلب به این حمله را بفرستید

  • تصویر کاربر و دوشنبه ۴ آذر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 426 مشاهده پرسش
    سلام وقتتون بخیر پدر من ۶ روزه انژیو کردن و مرخص شدن از بیمارستان الان از ناحیه پا و دستشون درپ شدیدی دارن اینطور که نمیتونن بخوابن و قفسه سینشون سنگینی میکنه
    طبیعی هست؟یا باید به پزشکشون مراجعه کرد؟چطور دردشو اروم کنیم
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه دوشنبه ۴ آذر ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام و عرض ادب
      خیر درد بعد از شش روز پس از آنژیوگرافی طبیعی نیست توصیه می کنم که حتما در اولین فرصت با پزشک محترم معالج ایشان مشورت بفرمایید.
      داروی آرام کننده درد بستگی به علت ایجاد درد دارد و داروی واحدی برای دردهای بعد از آنژیوگرافی وجود ندارد

  • تصویر کاربر بهروز شنبه ۴ آبان ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 234 مشاهده پرسش
    درد شدید جلوی شکم بعداز انژیو گرافی
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه شنبه ۴ آبان ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام و عرض ادب

      لطفا کمی بیشتر در مورد درد خود توضیح دهید، چه زمانی آنژیوگرافی شده اید؟ آنژیوگرافی شما از طریق دست بود یا پا؟ در صورت امکان گزارش آنژیوگرافی خود را ارسال کنید.

      در مقاله زیر مراقبت های لازم بعد از آنژیوگرافی را برای بهبود زخم و درمان درد های مختلف تشریح کرده ام. در صورت تداوم درد و عدم بهبود با روش های پیشنهادی مقاله، به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
      https://dryazdankhah.com/1384/

  • تصویر کاربر Paria شنبه ۱۳ مهر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 283 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر
    پدرمن ۲روز پیش انژو شدن‌ و گفتن یکی از عروق بین ۵۰تا ۷۰درصد تنگی داره‌ ولی بخاطر اینکه ۴۶سال سن‌دارن گفتن عمل قلب باز زوده‌ میگن بریم رجایی تهران با یک انژو پیشرفته درصد دقیق تنگی مشخص بشه ک‌بهشون زمان بدیم و فعلا دارو‌درمانی کنیم‌ خطرناک نیست الان با این حال زندگی الان مشکلی پیش نمیاد یا بلافاصله باید بریم چون پشت پایی ک انژو نکردن هم امروز درد میکنه.؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه شنبه ۱۳ مهر ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام و عرض ادب
      توصیه درستی به شما شده است ولی برای انجام این کار فوریتی نیست و می توانید این کار را در طی چند هفته آینده انجام دهید

  • تصویر کاربر عرفان یکشنبه ۳۱ شهریور ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 252 مشاهده پرسش
    با سلام
    آیا شخصی که به مدت 6 ماه است که آنژو انجام داده است می تواند آندوسکوپی کند؟
    1. تصویر کاربر دکتر سعید یزدانخواه یکشنبه ۳۱ شهریور ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام و عرض ادب
      بله انجام آندوسکوپی بلامانع است

درحال دریافت اطلاعات