آزمایش اکوی قلب چه چیزی را نشان می دهد؟

اکوکاردیوگرافی با استفاده از امواج صوتی تصاویری از قلب شما تهیه می کند. پزشک می تواند از تصاویر اکوکاردیوگرافی برای شناسایی بیماری های قلبی شما استفاده کند.

اکوی قلب به پزشک اجازه می دهد تا ضربان قلب و پمپاژ کردن خون توسط قلب را مشاهده کند. بسته به این که پزشک شما چه اطلاعاتی لازم دارد، ممکن است برای شما یکی از انواع اکوکاردیوگرافی درخواست شود، انواع مختلف اکوکاردیوگرافی خطرات کمی دارند یا حتی بی خطر هستند.

اکوکاردیوگرافی چه استفاده ای دارد؟

اگر پزشک شما به وجود مشکلی در دریچه های قلبی و حفرات قلبی شما شک کند یا مشکلات قلبی شما باعث ایجاد علائمی مثل تنگی نفس یا درد قفسه سینه شوند، ممکن است یک اکوی قلبی را برای شما درخواست کند. همچنین اکوی قلب می تواند برای تشخیص نقایص مادرزادی قلب برای جنین در رحم مادر استفاده شود.

انواع اکوی قلب

بسته به این که پزشک شما چه اطلاعاتی لازم دارد، ممکن است یکی از انواع اکوهای زیر برای شما درخواست شود:

اکوی قلب از روی قفسه سینه (ترنس توراسیک)

 این نوع از اکوی قلب ، استاندارد و بدون تهاجم است. متخصص ژلی را روی قفسه سینه شما میمالد و بعد از آن یک دستگاهی به اسم ترنسدیوسر را محکم روی پوست شما قرار می دهد. هدف آن است که امواج فراصوت از طریق قفسه سینه شما به قلبتان برسد. ترنسدیوسر پژواک امواج صوت از قلب شما را ضبط می کند. یک رایانه پژواک را به یک عکس متحرک روی نمایشگر تبدیل می کند.

اگر قلب شما یا دنده هایتان نما را مسدود کنند، ممکن است نیاز باشد مقدار کمی مایع (عامل کنتراست) درون وریدی برای شما ترزیق شود که وضوح ساختارهای قلب شما را برای نمایش بیشتر کند و عکس را بهبود ببخشد.

اکوی قلب از طریق مری

 اگر بدست آوردن تصاویر شفاف از قلب شما به وسیله ی اکوی قلب استاندارد، سخت باشد یا اگر نیاز باشد که قلب و دریچه های آن را با جزییات بیشتری ببینند، ممکن است پزشک شما یک اکوی از راه مری درخواست کند.

طی این فرآیند، یک لوله ی انعطاف پذیر که ترنسدیوسر را در برمی گیرد از طریق گلو به درون مری شما فرستاده می شود، مری لوله ای است که دهان شما را به معده تان متصل می کند. در این حالت ترنسدیوسر می تواند یک موقعیت مستقیم داشته باشد و تصاویری با جزئیات بیشتر از قلب شما تهیه کند. پزشک گلوی شما را بی حس می کند و داروهایی به شما می دهد که به شما کمک می کند در طول فرآیند آرامش خود را حفظ کنید.

اکوی قلب داپلر

زمانی که امواج صوتی از سلول های خونی که از قلب و عروق خونی شما می گذرند پرش می کنند، حالت صدا تغییر می کند. این تغییر (سیگنال داپلر) می تواند به پزشک شما کمک کند که سرعت و جهت جریان خون قلب شما را اندازه گیری کند.

تکنیک داپلر در بیشتر اکوهای روی قفسه سینه و از راه مری استفاده می شود و این ها می توانند برای ارزیابی مشکلات جریان خون و فشارخون درون شریان های قلبی شما استفاده شوند، چیزی که ممکن است امواج فراصوت سنتی قادر به تشخیص آن نباشند. بعضی اوقات جریان خون روی نمایشگر به صورت رنگی نشان داده می شود تا پزشک به دقت هر گونه مشکل را مشخص کند.

تست ورزش

بعضی از مشکلات قلبی، به خصوص آن هایی که شریان های کرونری را درگیر کرده اند، فقط در هنگام فعالیت جسمی اتفاق می افتند.

برای تست ورزش، امواج فراصوت تصاویری از قلب شما قبل و فورا بعد از پیاده روی تردمیل یا دوچرخه سواری روی دوچرخه ایستا می گیرد. اگر شما قادر به ورزش نباشید، ممکن است دارویی به شما تزریق کنند تا قلب شما را مانند زمان ورزش وادار به فعالیت کند.

خطرات اکوکاردیوگرافی

انجام اکوی قلبی استاندار از روی قفسه سینه هیچ خطری ندارد. ممکن است شما در هنگام برداشتن الکترودهایی که روی قفسه سینه تان در طی فرآیند قرار گرفته بودند کمی احساس ناراحتی کنید، چیزی شبیه به کندن چسب زخم.

اگر اکوکاردیوگرافی از طریق مری انجام دهید، ممکن است گلوی شما تا چند ساعت بعد از آن زخم باشد. ندرتا ممکن است لوله باعث ایجاد خراش هایی در گلوی شما شود. مقدار اکسیژن خون شما در طی فرآیند بررسی می شود تا هرگونه مشکلات تنفسی که ممکن است در اثر داروهای آرام بخش ایجاد شود بررسی گردد. در هنگام تست ورزش، ممکن است یک بی نظمی موقت در ضربان قلب ایجاد شود.

چگونه برای آزمایش اکوکاردیوگرافی آماده شوم؟

پرسش از دکتر تماس با ما

برای اکوکاردیوگرام استاندارد از روی سینه آماده سازی خاصی نیاز نیست. شما می تواند غذا بخورید، نوشیدنی بنوشید و داروهای خود را استفاده کنید.

اگر شما تست ورزش یا اکوی قلبی از طریق مری داشته باشید پزشک از شما می خواهد که چند ساعت قبل از این کار چیزی نخورید. اگر در عمل بلع مشکل دارید، به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است تصمیم او برای انجام اکوکاردیوگرافی از طریق مری را تغییر دهد.

اگر در هنگام تست ورزش روی تردمیل راه می روید، از کفش مناسب و راحت استفاده کنید. اگر اکوی قلب از طریق مری داشتید، نمی توانید بعد از آن رانندگی کنید و دلیل آن داروهای آرامبخشی هستند که برای شما استفاده می شوند.

چه انتظاری از اکوکاردیوگرافی داشته باشید؟

در هنگام فرآیند

اکوی قلبق می تواند در مطب پزشک و یا در بیمارستان انجام شود. بعد از بیرون آوردن لباس های بالا تنه خود، روی تخت یا میز معاینه میخوابید. فرد متخصص وصله هایی (الکترود) به بدن شما میچسباند تا به تشخیص و ارزیابی جریان الکتریکی قلب شما کمک کند.

در هنگام اکوکاردیوگرام فرد متخصص نور فضا را کم میکند تا تصویر را بهتر روی نمایشگر مشاهده کند. فرد متخصص ژلی را روی سینه شما میمالد تا انتقال امواج صوتی را بهبود ببخشد و هوای بین پوست شما و ترنسدیوسر را حذف کند.

متخصص ترنسدیوسر را روی قفسه سینه شما عقب و جلو خواهد کرد. امواج صوتی یک تصویر از قلب شما را روی نمایشگر پدید می آورند، و این تصویر برای مرور پزشک ضبط خواهند شد. شما ممکن است یک صدای ضربان دار بشنوید “ششش” امواج فراصوتی که از جریان خون درون قلب شما ضبط میشود.

اگر اکومری داشتید، گلوی شما به وسیله ی یک اسپری یا ژل بیحس کننده بیحس میشود تا عبور ترنسدیوسر به گلوی شما را راحت تر کند. ممکن است به شما داروی آرامبخش بدهند تا آرام باشید.

بیشتر اکوکاردیوگرافی ها کمتر از یک ساعت طول میکشند، اما زمان این کار کاملا وابسته به شرایط شما میباشد. در هنگام اکومری ، ممکن است از شما خواسته شود از راه خاصی نفس بکشید یا روی پهلوی چپ خود بخوابید. بعضی اوقات باید ترنسدیوسر محکم به قفسه سینه شما فشار داده شود. ممکن است این کار کمی ناراحت کننده باشد، اما این کار به متخصص کمک میکند تا بهترین تصاویر را از قلب شما بگیرد.

بعد از فرآیند

معمولا، بعد از اکوکاردیوگرافی می توانید به کارهای روزمره خود برسید. اگر اکوی قلب شما طبیعی بود، آزمایش های بیشتری نیاز نیست. اگر نتایج نگران کننده بودند، ممکن است به یک متخصص قلب مربوط به مشکلتان فرستاده شوید.

درمان وابسته به نتایج اکوکاردیوگرافی و نشانه های شما است. ممکن است نیاز باشد که چند ماه بعد دوباره اکوکاردیوگرافی را تکرار کنید یا آزمایش های دیگری انجام دهید، مثل توموگرافی قلبی، سی تی اسکن یا آنژیوگرام قلبی.

نتایج حاصل از انجام اکوی قلب

پزشک به دنبال دریچه ها و حفرات قلبی سالم می گردد، همانگونه که به دنبال تپش قلب طبیعی است. اطلاعات بدست آمده از اکوی قلب ممکن است موضوعات زیر را نشان دهد:

اندازه قلب

ضعف یا آسیب به دریچه های قلبی، فشار خون بالا، یا دیگر بیماری هایی که می توانند باعث بزرگ شدن حفرات قلبی شما یا نازک شدن غیرطبیعی دیواره قلب شما شوند. پزشک میتواند از آزمایش اکوی قلب برای تعیین نیاز های درمان یا ارزیابی تاثیر درمان استفاده کند.

قدرت پمپ کردن

اکوکاردیوگرافی می تواند به پزشک شما کمک کند تا قدرت پمپ کردن قلب را اندازه گیری کند. اندازه گیری تخصصی شامل نسبت خونی که در هر تپش از قلب پمپ شده به خونی که در بطن وجود داشته (کسر خروجی) یا مقدار خونی که توسط قلب در مدت یک دقیقه پمپ شده (برونده قلبی) می باشد. اگر قلب شما نتواند مقدار کافی که بدن شما به آن نیاز دارد را پمپ کند، ممکن است به بروز علائم نارسایی قلبی ختم شود.

آسیب به ماهیچه قلبی

در هنگام اکوکاردیوگرام پزشک می تواند تمام قسمت های دیواره قلبی را ارزیابی کند، این دیواره ها در پمپ کردن طبیعی قلب مشارکت دارند. قسمتی از قلب که حرکت ضعیفی دارد ممکن است در هنگام حمله قلبی یا به دلیل اکسیژن رسانی خیلی کم آسیب دیده باشد. این موضوع می تواند بیانگر بیماری های کرونری قلبی یا بعضی از بیماری های مختلف قلبی باشد.

مشکلات دریچه ای

اکوکاردیوگرام حرکت دریچه های قلبی در هنگام تپش قلب را نشان می دهد. پزشک می تواند مشخص کند که آیا دریچه در هنگام خونگیری به اندازه کافی باز می شود یا بعد از آن برای جلوگیری از برگشت خون کاملا بسته می شود یا خیر.

نقایص قلبی

خیلی از نقایص قلبی می توانند با اکوکاردیوگرافی مشخص شوند، این مشکلات شامل نقایص حفرات قلبی، ارتباط غیرطبیعی بین قلب و عروق خونی بزرگ و نقایص قلبی پیچیده که در هنگام تولد خود را بروز می دهند هستند. همچنین اکوی قلب میتواند برای ارزیابی قلب جنین در رحم مادر و قبل از تولد استفاده شود.

دکتر سعید یزدانخواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی