عوارض بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟

در این مقاله ابتدا بررسی می‌کنیم که آنژیوگرافی چیست و چه مزایایی دارد و سپس عوارض بعد از آنژیوگرافی را مرور خواهیم کرد.

پرسش از دکتر تماس با ما

 آنژیوگرافی چیست؟

انواع آنژیوگرافی

دو نوع اصلی آنژیوگرافی وجود دارد:

• آنژیوگرافی قلب از طریق دست (سرخرگ دست)
• آنژیوگرافی از پا (سرخرگ ران)

آنژیوگرافی قلب برای چیست

در یکی از شرایط زیر، احتمالاً متخصص قلب به شما توصیه خواهد کرد که آنژیو قلب انجام دهید:

• در صورتی که بیماری های قلبی مادرزادی داشته باشید.
• نتایج غیر معمول در تست غیر تهاجمی فشار قلب نشان دهید.
• اگر علائم بیماری عروق کرونری مثل درد در قفسه سینه داشته باشید
• درد در قفسه سینه، فک، گردن و یا دست که علت نامشخص دارد
• درد قفسه سینه رو به افزایش و یا جدید
• جراحت در ناحیه قفسه سینه
• مشکلات جدی دریچه‌ای قلب
• سایر مشکلات مرتبط با رگ های خونی

کاربرد آنژیوگرافی قلب

• بیماری نارسایی وریدی
• بیماری عروق کرونری
• مشکلات عروق محیطی
• ترومبوز وریدی عمیق

مزایای آنژیوگرافی قلب

در ادامه به بررسی مزایای آنژیوگرافی می پردازیم:

عدم نیاز به جراحی

 آنژیوگرافی ممکن است نیاز به جراحی را از بین ببرد. و اگر عمل جراحی همچنان ضروری باشد، می توان آن را دقیق تر انجام داد.

تصویر دقیق از عروق خونی

کاتتر آنژیوگرافی یک تصویر بسیار دقیق از عروق خونی را به ما نشان می دهد. این کار زمانى مفید است که یک روش جراحی یا مداخله ى زیر پوستی نیاز باشد.

ارزیابی عروق نواحی مختلف بدن

با انتخاب شریان هایی که کاتتر از آن ها عبور می کنند، مى توان عروق نواحى مختلفى از بدن را ارزیابی کرد. در حقیقت، ممکن است یک کاتتر کوچک تر از طریق یک کاتتر بزرگتر به شاخه ای ازشریان منتقل شود که خون یک ناحیه ى کوچک از بافت یا تومور را فراهم می کند؛ این آنژیوگرافی ، سوپرسلکتیو نامیده می شود.

تشخیص و درمان به طور همزمان

 برخلاف توموگرافی کامپیوتری ( سى تى اسکن ) یا رزونانس مغناطیسی (ام آر)، استفاده از کاتتر باعث می شود که تشخیص و درمان در یک روش واحد ترکیب شوند. به عنوان مثال، ابتدا یک ناحیه از تنگی شدید شریان ها را پیدا کرده و سپس با آنژیوپلاستی در آن نواحى استنت قرار داده مى شود.

روشی دقیق

 جزئیاتى که توسط کاتتر آنژیوگرافی نمایش داده می شود ممکن است با هیچ روش غیر غیر تهاجمى دیگرى در دسترس نباشد.

عوارض کم

✅ پس از تست اشعه ایکس، هیچ اشعه اى در بدن بیمار باقی نمی ماند.

✅ معمولا اشعه ى ایکس عوارض جانبی در این آزمایش ندارد.

آیا آنژیوگرافی بیهوشی دارد

خیر عمل آنژیوگرافی بدون بیهوشی انجام می‌شود.

عوارض بعد از آنژیوگرافی

ایا آنژیوگرافی خطر دارد؟ خطرات آنژیوگرافی و عوارض آنژیوگرافی قلب را در ادامه بررسی می‌کنیم:

درد دست بعد از آنژیوگرافی

بعد از این که شما این آزمایش را انجام دادید، ممکن است در محل عمل به دلیل حساسیت به لمس و سوزش، احساس ناراحتی داشته باشید. سوزش ممکن است در اثر مقدار کم خونریزی در هنگام خروج لوله باشد. با این وجود این حالت خطری ندارد و طبیعی است. همچنین احساس سردرد خفیف بعد از آنژیوگرافی شایع است.

برای مدیریت درد، ممکن است از مسکن استفاده کنید. همچنین نوشیدن مقدار زیادی مایعات در روزهای ابتدایی، به دفع رنگ کنتراست از بدن، کمک خواهد کرد.

احتمال مرگ در آنژیوگرافی

بیشتر افراد در طی یا بعد از آنژیوگرافی مشکلی ندارند. حمله قلبی و سکته مغزی به ندرت اتفاق می افتد ، اما می توانند مرگ‌آور باشند. این اتفاق نادر بیشتر در افراد مسن یا افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند بیشتر است.

درد قلب بعد از آنژیوگرافی

ممکن است پس از آنژیوگرافی احساس درد خفیفی در قلب خود احساس کنید که شایع است و در بیشتر موارد رفع می‌شود.

خطر سرطان بعد از آنژیوگرافی

همیشه احتمال ابتلا به سرطان از قرار گرفتن در معرض تابش زیاد وجود دارد. با این حال، مزیت تشخیص دقیق آنژیوگرافی به مراتب بیشتر از خطرش است.

واکنش های شدید بدن

یکی از شایع ترین عوارض بعد از آنژیوگرافی می تواند واکنش حساسیتی (آلرژیک) به رنگ کنتراست باشد. این واکنش ممکن است در صورت خفیف بودن خودش را با خارش و لکه های قرمز و در صورتی که شدید باشد با مشکلات تنفسی نشان دهد.

یکی از اثرات بعد از آزمایش می تواند احساس گرمی (عطش) و طعم فلزی مختصری در دهان باشد. جدای از این، ممکن است واکنش هایی از قبیل راش پوستی، استفراغ، آسم، افت فشار خون و اختلال ضربان قلب به وجود بیایند.

همچنین کهیرهای شدید و مشکل در تنفس می توانند به عنوان عارضه ی جانبی ایجاد شوند، اما نادر هستند.

آسیب به عروق پس از آنژیوگرافی

یکی از خطرات آنژیوگرافی که خیلی شایع نیست، آسیب به عروق خونی می باشد. این عارضه در صورتی که شریان از پیش دچار بیماری بوده باشد با احتمال بیشتری رخ می دهد.

وقتی کاتتر وارد عروق می شود ممکن است روزنه ای در آن ایجاد کند یا قسمتی از پلاکی که آستر عروق را تشکیل می دهد را از جای بکند. بنابراین ممکن است این پلاک کنده شده راهی به مغز پیدا کند و جریان خون را مسدود کند، چیزی که ممکن است در نهایت به سکته مغزی ختم شود.

لخته خون، چیزی که ممکن است درون شریان اتفاق بیافتد و به عنوان یکی از جدی ترین خطرات آنژیوگرافی قلب در نظر گرفته می شود.

عوارض جانبی دیگر پس از آنژیوگرافی

در کسانی که عملکرد کلیویشان از قبل مختل بوده است یا در افراد دیابتی و کسانی که آب بدنشان از دست رفته است، ممکن است یکی از عوارض بعد از آنژیوگرافی آسیب کلیه ای باشد. این آسیب ممکن است به دلیل رنگی که در آنژیوگرافی استفاده می شود به وجود بیاید.

همچنین ممکن است جلوی ران و پاها بی حسی احساس شود. گرچه بعد از یک ساعت یا بیشتر بهتر شده و از بین می رود.

همینطور ممکن است کاتتر دچار شکستگی شود و تکه ای کوچک از آن درون بدن باقی بماند. با این حال این اتفاق بسیار نادر است، زیرا پزشک بیشترین دقت را در هنگام انجام این فرآیند به کار می گیرد.

مراقبت های پس از آنژیوگرافی

مراقبت بعد از آنژیوگرافی برای بهبودی سریع تر بیمار و جلوگیری از عوارض آنژیوگرافی بسیار مهم هستند.
با رعایت نکات مراقبت بعد از آنژیوگرافی به راحتی می توان دوران بهبودی و نقاهت را بدون مشکل پشت سر گذاشت و از عوارضی چون مثل لخته، تپش قلب، کبودی و ورم محل ورود کاتتر جلوگیری کرد.

محدودیت های انجام آنژیوگرافی

❌ بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیه، به ویژه کسانی که دیابت دارند، نامزد خوبی برای این روش نیستند.

❌ بیماران که قبلا دارای واکنش های آلرژیک به مواد کنتراست اشعه ایکس بودند، در معرض خطر واکنش به مواد کنتراست حاوی ید هستند. اگر آنژیوگرافی ضروری باشد، برای کاهش خطر ابتلا به آلرژی از روش های مختلف استفاده می شود:

• ممکن است یک یا چند دوز از داروهای استروئیدى قبل از آنژیوگرافى به شما داده شود.
• ماده کنتراست بدون ید می تواند به جای کنتراست اشعه ایکس استاندارد استفاده شود.

دکتر سعید یزدانخواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی
برای پرسش از دکتر سعید یزدانخواه برروی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.