از گشادی قلب تا دریچه های آن

گشادی قلب یک اصطلاح کاملاً عامیانه است که واژه ی درست آن به دو حالت ممکن استبه چند حالت زیر اطلاق شود:

– هیپرتروفی بطن چپ

– هیپرتروفی بطن راست

– بزرگ شدن دهلیز چپ

– بزرگ شدن دهلیز راست

– بزرگ شدن حفرات بطن چپ

– بزرگ شدن حفرات بطن راست 

در ادامه نقش هر یک از موارد فوق را در گشاد شدن قلب بررسی می کنیم.

هیپرتروفی بطن چپ (LVH)

هایپرتروفی بطن چپ (LVH) که به عنوان قلب بزرگ شده نیز شناخته می شود، وضعیتی است که در آن دیواره عضله ی حفره ی پمپاژ سمت چپ قلب (بطن) ضخیم می شود (هایپرتروفی)

سایر بیماری ها مانند حمله قلبی، بیماری دریچه ای و کاردیومیوپاتی دیلاته می تواند باعث بزرگتر شدن قلب (یا حفره قلب) شوند. این حالت همانند هایپرتروفی بطن چپ نیست.

🟪 عوامل ایجاد هیپرتروفی بطن چپ

قلب یک عضله است پس مانند سایر عضلات، اگر به مرور زمان سخت کار کند، بزرگتر می شود. چندین بیماری باعث می شوند قلب شما سخت تر از حد طبیعی کار کند. شایع ترین علت هایپرتروفی بطن چپ، فشار خون بالا است. علل دیگر شامل: هایپرتروفی ورزشی (یک بیماری مربوط به ورزش)، بیماری دریچه ای، کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک (HOCM) و بیماری های مادرزادی قلب می باشند.

🟪 علائم هیپرتروفی بطن چپ

هایپرتروفی بطن چپ ممکن است سال ها بدون علامت قابل توجهی وجود داشته باشد. با بدتر شدن شرایط، علائمی که ایجاد می شوند شامل موارد زیر است:

⚠️ تنگی نفس

⚠️ خستگی

⚠️ درد قفسه سینه (خصوصاً با ورزش)

⚠️ تپش قلب

⚠️ سرگیجه یا غش

اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، بلافاصله با پزشک قلب خود صحبت کنید تا مشکل شما شناسایی و درمان شود.

🟪 تشخیص هیپرتروفی بطن چپ

هیپرتروفی بطن چپ ممکن است برای اولین بار در الکتروکاردیوگرام مشاهده شود. اگر پزشک شواهد ابتلا به هایپرتروفی بطن چپ  را در الکتروکاردیوگرام شما مشاهده کند، برای تعیین تشخیص، انجام اکوکاردیوگرام را توصیه می کند. این تست به پزشک شما امکان می دهد دیواره های بطن را اندازه گیری کند.

اندازه ی بیشتر از ۱.۵ سانتی متر، بزرگی در نظر گرفته می شود. اندازه دیواره های بطن بیماران مبتلا به هیپرتروفی ورزشی معمولاً کمتر از ۱.۵ سانتی متر است و دیواره پس از تمرین به اندازه طبیعی برمی گردد. اگر هیچ یک از دلایل معمولی هایپرتروفی بطن چپ ندارید و سابقه خانوادگی کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک  را دارید، پزشک ممکن است تشخیص دهد که شما کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک دارید.

🟪 درمان هیپرتروفی

هیپرتروفی بطن چپ غالباً با درمان بیماری که باعث شده قلب سخت کار کند، برطرف شود. بسته به نوع آسیب وارد شده، اقدامات درمانی ممکن است شامل مصرف دارو و شیوه زندگی سالم باشد که به کاهش فشار بر روی قلب کمک می کند. اگر هیپرتروفی بطن چپ ناشی از اشکال در دریچه قلب باشد، ممکن است برای ترمیم یا تعویض دریچه به عمل جراحی نیاز باشد.

هیپرتروفی بطن راست RVH

هیپرتروفی بطن راست هنگامی رخ می دهد که دیواره بطن راست به دلیل فشار مزمن بیش از حد ضخیم شود درست مشابه هیپرتروفی بطن چپ

🟪 آیا هیپرتروفی بطن راست جدی است؟

هیپرتروفی بطن راست همیشه علامتی ایجاد نمی کند، به این معنی که اغلب تا مراحل بعدی آن تشخیص داده نمی شود. در صورت عدم درمان، می تواند منجر به برخی عوارض جدی از جمله نارسایی قلبی شود.

پرسش از دکتر تماس با ما

🟪 شایع ترین علت هایپرتروفی بطن راست

این بیماری معمولاً به دلیل بیماری مزمن ریوی یا نقص ساختاری قلبی ایجاد می شود. یکی از شایع ترین علل RVH، فشار خون ریوی (PH) است که به عنوان افزایش فشار خون در عروق خون دهنده ریه ها تعریف می شود.

بزرگی دهلیز راست

بزرگی دهلیز راست (RAE) نوعی کاردیومگالی یا بزرگی قلب محسوب می شود. آن را می توان به سه دسته ی هایپرتروفی (RAH)، رشد بیش از حد یا گشادی دهلیز راست طبقه بندی کرد.

🟪بزرگی دهلیز راست تا چه میزان جدی است؟

هنگامی که بزرگی دهلیز راست اتفاق می افتد، مدت کمی طول می کشد تا پتانسیل های عملکرد قلبی از طریق میوکارد دهلیزی (مانند بزرگی دهلیز چپ) طی شود. این حالت به عنوان فشار ریوی شناخته می شود زیرا بیماری ریوی می تواند باعث فشار شدید بر روی قلب راست و بزرگ شدن دهلیز راست شود.

🟪عوامل ایجاد بزرگی دهلیز راست 

بزرگی دهلیز راست می تواند ناشی از شرایط زیر باشد:

• افزایش فشار بطن راست، فشارخون دهلیزی ریوی،کورپولمونر
• بیماری دریچه ای، نارسایی دریچه سه لتی، تنگی دریچه سه لتی، ناهنجاری ابشتین
• نقص سپتوم دهلیزی (ASD)
• فیبریلاسیون دهلیزی (AF)
• کاردیومیوپاتی دیلاته

بزرگی دهلیز چپ

بزرگی دهلیز چپ به اتساع دهلیز چپ اشاره دارد که ناشی از بیماری هایی است که می توانند فشار دهلیز چپ را به طور مزمن افزایش دهند. این موارد شامل نارسایی احتقانی قلب، کاردیومیوپاتی، نقص مادرزادی قلبی و بیماری دریچه ای قلب می باشند.

🟪 قلب بزرگ شده چگونه احساس می شود؟

قلب بزرگ شده یا “گشاد شده” یکی از رایج ترین انواع کاردیومیوپاتی است. شایع ترین علائمی که بیماران مبتلا به کاردیومیوپاتی تجربه می کنند تنگی نفس و تورم مچ پا می باشد. علائم نادری شامل سرگیجه و درد قفسه سینه نیز ممکن است رخ دهند. میوکاردیت  عفونت قلب است که به طور کلی توسط یک ویروس ایجاد می شود.

🟪 آیا بزرگی دهلیز چپ طبیعی است؟

بزرگی دهلیز چپ اغلب در افراد مبتلا به فشار خون بالا مشاهده می شود. با بررسی ۱۵ مطالعه در طول ۱۲ سال گذشته، مشخص شده است که بزرگی دهلیز چپ در ۱۶ تا ۸۳ درصد افراد مبتلا به فشار خون بالا تحت درمان یا درمان نشده، وجود دارد.

🟪درمان بزرگی دهلیز چپ

هیچ درمانی برای بزرگی دهلیز چپ وجود ندارد. با این حال، پزشکان بر شناسایی و درمان علت اصلی تمرکز خواهند کرد. درمان فشار خون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

مصرف داروهایی از جمله مسدود کننده های بتا، دیورتیک ها، مهار کننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین و مسدود کننده های کانال کلسیم برای درمان فشار خون بالا

 بزرگی بطن راست

هیاپرتروفی بطن راست (که به آن بزرگی بطن راست نیز گفته می شود) زمانی اتفاق می افتد که عضله سمت راست قلب شما ضخیم و بزرگ می شود. همچنین ممکن است هایپرتروفی بطن چپ نیز داشته باشید، اما این حالت معمولاً به دلیل افزایش فشار خون یا مشکلی در دریچه آئورت است.

🟪 در صورت نارسایی بطن راست چه اتفاقی می افتد؟

نارسایی قلب سمت راست به این معنی است که حفره ی سمت راست توانایی پمپاژ خود را از دست داده است. پس قلب شما نمی تواند با خون کافی پر شود و خون به رگ ها بازگردد. اگر این اتفاق بیفتد، پاها، مچ پا و شکم شما اغلب متورم می شوند.

🟪 چه عواملی باعث بزرگی بطن راست می شوند؟

هیپرتروفی بطن راست معمولاً در اثر بیماری ریوی یا مشکل در ساختار یا عملکرد قلب ایجاد می شود. بیماری ریوی مرتبط با هایپرتروفی بطن راست به طور کلی باعث فشار خون شریان ریوی می شود که سبب باریک شدن شریان های حامل خون به ریه های شما می گردد.

🟪 علائم بزرگی دهلیز راست

تقریباً نیمی از بیماران (۴۸٪) دارای بزرگی مادرزادی دهلیز راست، علامتی ندارند. در صورت بروز علامت، تنگی نفس (۲۸٪ موارد)، تپش قلب (۱۷٪)، آریتمی (۱۲٪) و در موارد نادر، نارسایی قلبی راست و خستگی شدید وجود دارد.

🟪 درمان بزرگی بطن راست

درمان هایپرتروفی بطن راست بستگی به علت اصلی آن دارد. اگر علت فشار خون دهلیزی ریوی باشد، ممکن است برای کمک به عملکرد شریان ریوی، داروهایی مانند سیلدنافیل کمک کننده باشند. داروهای دیگری که پزشک ممکن است برای بهبود عملکرد قلب تجویز کند عبارتند از: مهار کننده های  آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین

چه غذاهایی برای قلب بزرگ شده مفید هستند؟

شما می توانید از صدمه های بعدی به قلب که می توانند باعث بزرگی آن شوند، پیشگیری کنید: یک رژیم غذایی سالم با میوه و سبزیجات، مرغ بدون چربی، ماهی، لبنیات کم چرب و غلات سبوس دار، محدود کردن مصرف نمک، چربی های اشباع شده  و چربی ترانس و همین طور اجتناب از استعمال دخانیات و مصرف الکل نقش مهمی در پیگشیری از علائم خطرناک قلبی دارند.