فشار خون بالا در بارداری چگونه کنترل و درمان می شود؟

پرسش از دکتر تماس با ما

انواع فشار خون در طول بارداری

فشار خون حاملگی

 کسانی که فشار خون حاملگی دارند، بعد از هفته ی ۲۰ بارداری دچار فشار خون بالا می شوند. در این افراد پروتئین اضافه ای در ادرار وجود نداشته یا نشانه ای از آسیب اندامی وجود نخواهد داشت. بعضی از کسانی که فشار خون حاملگی دارند، در نهایت به پره اکلامپسی دچار می شوند.

پره اکلامپسی

 پره اکلامپسی زمانی اتفاق می افتد که فشار خون بعد از هفته ی ۲۰ بارداری رخ دهد و همراه با علائم دیگری که نشان دهنده ی آسیب به اندام های بدن شامل کلیه، کبد، خون یا مغز است، باشد. پره اکلامپسی درمان نشده می تواند منجر به عوارض جدی مثل رخ دادن تشنج در مادر و مرگ جنین و مادر شود.

قبلا پره اکلامپسی فقط در حالتی تشخیص داده میشد که خانم باردار دچار فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار می شد. اما اکنون متخصصان می دانند که ممکن است پره اکلامپسی بدون وجود پروتئین در ادرار وجود داشته باشد.

فشار خون مزمن

 فشار خون مزمن، فشار خون بالایی است که قبل از بارداری یا قبل از هفته ی ۲۰ حاملگی رخ می دهد. اما به این دلیل که فشار خون بالا معمولا علامتی ندارد، در هنگام شروع تشخیص آن سخت است.

 فشار خون مزمن که پره اکلامپسی به آن اضافه شده

 این مشکل در خانم هایی ایجاد می شود که قبل از بارداری فشار خون مزمن دارند و بعد از بارداری فشار خونشان تشدید شده و پروتئین در ادرارشان ظاهر شده یا دچار دیگر عوارض مرتبط در هنگام بارداری می شوند.

عوارض فشار خون بالا در بارداری

فشار خون بالا در بارداری خطرات مختلفی را ایجاد می کند، از جمله:

کاهش جریان خون جفت

اگر جفت خون رسانی کافی نداشته باشد، ممکن است کودک شما اکسیژن و مواد غذایی کمتری دریافت کند. این موضوع میتواند سبب رشد آهسته (کاهش رشد درون رحمی)، تولد با وزن کم یا تولد نارس شود.

جدا شدن جفت

پره اکلامپسی خطر ایجاد این مشکل را برای شما افزایش می دهد، شرایطی که در آن قبل از زایمان جفت از دیواره ی داخلی رحم جدا میشود. جدا شدن شدید میتواند باعث خونریزی شدید شود، چیزی که میتواند تهدید کننده ی حیات برای شما و کودکتان باشد.

کاهش رشد درون رحمی

فشار خون بالا در بارداری ممکن است باعث کاهش رشد یا رشد آهسته ی کودک شما شود.

آسیب به دیگر اندام های شما

کنترل ضعیف فشار خون شما می تواند باعث آسیب به مغز، قلب، ریه ها، کلیه ها، کبد و دیگر اندام های اصلی شما شود. در موارد شدید، این مسئله میتواند تهدید کننده ی حیات باشد.

تولد نارس

بعضی اوقات نیاز است که زایمان زودتر انجام شود تا از عوارض احتمالی تهدید کننده ی حیات فشار خون بالا در بارداری پیشگیری شود.

بیماری های قلبی عروقی در آینده

ابتلا به پره اکلامپسی ممکن است خطر ابتلای شما به بیماری های قلبی عروقی در آینده را افزایش دهد. خطر ابتلای شما در آینده به بیماری های قلبی عروقی در صورتی که بیش از یک ماه پره اکلامپسی داشته باشید یا به دلیل فشار خون بالا زایمان زودرس داشته باشید بالاتر خواهد بود.

فشار خون نرمال در بارداری چند است؟

فشار خون نرمال در بارداری برای عدد کوچکتر بین ۶۰ الی ۸۰ میلی متر جیوه است و برای عدد بزرگتر بین ۹۰ الی ۱۲۰ میلیمتر جیوه است.

اگر عدد بزرگتر شما (فشار سیستولیک) بالاتر از عدد ۱۴۰میلیمتر جیوه و عدد کوچکتر شما بالاتر از عدد ۹۰ میلیمتر جیوه باشد شما به فشار خون بارداری مبتلا هستید و بهتر است هر چه سریعتر با پزشک خود مشورت کنید.

علائم پره اکلامپسی در بارداری چیست ؟

در کنار فشار خون بالا، دیگر علائم پره اکلامپسی شامل موارد زیر هستند:

• پروتئین اضافی در ادرار (پروتئینوری) یا علامت دیگری از مشکلات کلیه ای
• سردرد شدید
• تغییر در بینایی، شامل از دست دادن موقت بینایی، تیره شدن دید و حساسیت به نور
• درد قسمت فوقانی شکم، معمولا زیر دنده ها و سمت راست
• تهوع و استفراغ
• کاهش مقدار پلاکت های خون شما (ترومبوسیتوپنی)
• ضعف عملکرد کبدی
• تنگی نفس، در اثر تجمع مایع در ریه های شما

افزایش وزن ناگهانی و تورم (ادم) به خصوص در صورت و دست هایتان، اغلب با پره اکلامپسی در ارتباط است. اما همینطور ممکن است در بارداری های طبیعی نیز رخ دهند، درنتیجه افزایش وزن و تورم به عنوان یک علامت قابل اعتماد پره اکلامپسی درنظر گرفته نمی شوند.

مصرف داروی فشار خون در دوران بارداری

استفاده از بعضی داروهای فشار خون در هنگام بارداری بی خطر در نظر گرفته می شود، اما داروهای مهارکننده ی آنزیم تبدیل کننده ی آنژیوتانسین (ACEI)، مسدود کننده ی گیرنده آنژیوتانسین ۲ و مهارکننده های رنین در حالت کلی در بارداری ممنوع هستند.

با این حال درمان مهم است. فشار خون بالا شما را در معرض خطر حمله ی قلبی، سکته ی مغزی و دیگر عارضه های مهم قرار می دهد. و می تواند برای کودک شما خطرناک باشد.

اگر در هنگام بارداری برای کنترل فشار خونتان نیاز به دارو دارید، پزشکتان مناسب ترین دارو را در بهترین مقدارش برای شما تجویز خواهد کرد. دارو را دقیقا مانند دستور پزشک مصرف کنید. خودتان مصرف دارو را قطع نکنید و مقدار مصرف آن را تغییر ندهید.

برای آماده شدن جهت بارداری چه کاری باید انجام دهم؟

اگر شما فشار خون دارید، با پزشکی که قرار است به بارداری شما رسیدگی کند یک قرار ملاقات تنظیم کنید. همچنین با دیگر اعضای گروه پزشکی خود ملاقات کنید، مثل پزشک خانوادگیتان یا یک متخصص قلب و عروق.

آن ها بهترین راه برای مدیریت فشار خون شما را ارزیابی می کنند و تغییرات درمانی که ممکن است برای بارداری نیاز باشد را درنظر می گیرند. اگر اضافه وزن دارید، ممکن است پزشکتان توصیه کند که قبل از سعی برای بارداری چند کیلو وزن کم کنید.

راههای کنترل فشار خون بالا در بارداری

مراقبت خوب از خودتان بهترین راه برای مراقبت از کودکتان است. برای مثال:

قرارهای قبل از تولد با پزشکتان را جدی بگیرید.

در سراسر بارداریتان به صورت مرتب به پزشکتان مراجعه کنید.

داروهای فشار خونتان را همانند تجویزشان مصرف کنید.

پزشک شما بی خطرترین دارو را با مناسب ترین مقدار برای شما تجویز خواهد کرد.

فعال باشید.

توصیه های پزشکتان برای فعالیت های جسمی را پیگیری کنید.

رژیم غذایی سالم داشته باشید.

در صورت نیاز به کمک بیشتر، با یک متخصص تغذیه صحبت کنید.

موارد منع شده را بدانید.

از سیگار کشیدن، مصرف الکل و مواد مخدر پرهیز کنید. قبل از مصرف داروهای بدون نسخه با پزشک خود صحبت کنید.

پژوهشگران در حال تحقیق برای راهی جهت پیشگیری از پره اکلامپسی هستند، اما در آینده ی دور، هنوز راه واضحی برای آن کشف نشده است. اگر در طی بارداری قلبی خود دچار اخلال فشار خون شده بودید، ممکن است پزشک شما دوز روزانه ی آسپرین برای شما توصیه کند که در اواخر سه ماهه ی اول بارداری شروع میشود.

فشار خون بالا در ماه نهم بارداری

برای پیشگیری از عوارض، ممکن است پزشک شما قبل از تاریخ تعیین شده زایمان را انجام دهد. چه شما دچار آسیب انتهایی اندام ها شوید، چه کودکتان دچار عوارض شود، زمان بندی زایمان شما براساس چگونگی کنترل فشار خون شما خواهد بود.

اگر شما دچار پره اکلامپسی شدید باشید، ممکن است در هنگام درد زایمانتان برای جلوگیری از تشنج به شما داروهایی بدهند.

شیردهی با فشار خون بالا

در بیشتر خانم هایی که فشار خون بالا دارند، شیردهی توصیه شده است، حتی خانمی که دارو مصرف میکند. قبل از تولد کودکتان با پزشک خود در مورد داروهایتان صحبت کنید. بعضی اوقات داروی فشار خون جایگزینی لازم است.

دکتر سعید یزدان خواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی

برای پرسش از دکتر کلیک کنید.