خطرات فیبریلاسیون دهلیزی

هنگام فیبریلاسیون دهلیزی ، دو حفره فوقانی قلب (دهلیز)، بی نظم و بدون همانگی با دو حفره تحتانی قلب (بطن) می تپند. علائم فیبریلاسیون دریچه دهلیز قلب اغلب شامل تپش قلب، تنگی نفس و ضعف است.

حمله های فیبریلاسیون دهلیزی می توانند شروع شده و به پایان برسند یا ممکن است شما به فیبریلاسیون دهیلزی دچار شوید که به پایان نرسد و نیازمند درمان باشد. گرچه فیبریلاسیون دهلیزی به خودی خود معمولا تهدید کننده حیات نیست، اما یک مشکل سلامتی جدی است که بعضی اوقات نیازمند درمان اورژانسی می باشد.

این مشکل ممکن است باعث عوارضی شود. این مشکل می تواند منجر به تشکیل لخته خون در قلب شود که این لخته ممکن است به دیگر اندام ها برود و منجر به انسداد جریان خون شود (ایسکمی). درمان برای فیبریلاسیون دهلیزی شامل داروها و دیگر مداخلات برای تغییر سیسیتم الکتریکی قلب می باشد.

علائم فیبریلاسیون دهلیزی

بعضی از افرادی که دچار این بیماری می شوند، علائمی ندارند و از مشکلشان آگاه نیستند تا زمانی که این مشکل طی یک معاینه جسمانی کشف شود. آن افرادی که علائم فیبریلاسیون دهلیزی را بروز می دهند، علائمشان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

❇ تپش قلب

❇ ضعف

❇ کاهش توانایی در ورزش کردن

❇ خستگی

❇ سبکی سر

❇ سرگیجه

❇ گیجی

❇ تنگی نفس

❇ درد قفسه ی سینه

انواع فیبریلاسیون دهلیزی

#گاه به گاه

این مورد به نام فیبریلاسیون دهلیزی پاروکسیسمال شناخته می شود. در این نوع فیبریلاسیون دهلیزی شما ممکن است علائمی داشته باشید. علائمی که چند دقیقه تا چند ساعت ممکن است پایدار بمانند  و بعد از آن خود به خود پایان می آبند.

#پایدار

در این نوع از فیبریلاسیون دهلیزی، تپش قلب شما خود به خود به حالت طبیعی باز نخواهد گشت. اگر شما فیبریلاسیون دهلیزی پایدار داشته باشید، به درمان هایی مانند شوک الکتریکی یا داروهایی برای بازگرداندن تپش قلب طبیعیتان نیاز دارید.

#پایدار طولانی مدت

این نوع از فیبریلاسیون دهلیزی مداوم بوده و به مدت بیشتر از ۱۲ ماه ماندگار است.

#دائمی

در این نوع فیبریلاسیون دهلیزی، تپش طبیعی قلب نمی تواند بازگردانده شود. شما همیشه فیبریلاسیون دهلیزی خواهید داشت و غالبا به داروهایی برای کنترل تپش قلبتان نیاز خواهید داشت.

زمان مراجعه به پزشک

اگر هر یک از علائم فیبریلاسیون دهلیزی را داشتید، با پزشکتان یک قرار ملاقات تنظیم کنید. ممکن است پزشکتان از شما نوار قلب بگیرد تا مشخص کند آیا علائم شما با فیبریلاسیون دهلیزی یا دیگر مشکلات ریتم قلبی (آریتمی) مرتبط است یا خیر.

اگر درد قفسه ی سینه دارید، فورا به اورژانس مراجعه کنید. درد قفسه ی سینه می تواند نشان دهنده ی این باشد که شما به حمله ی قلبی دچار شده اید.

علل فیبریلاسیون دهلیزی

فیبریلاسیون دهلیزی تپش نامنظم و اغلب تند قلب است که زمانی ایجاد می شود که دو حفره ی فوقانی قلب شما (دهلیز) پیام هایی الکتریکی بی نظمی را تجربه کنند. قلب شما دارای چهار حفره است، دو حفره فوقانی (دهلیز) و دو حفره تحتانی (بطن).

درون حفره ی فوقانی راست قلب شما (دهلیز راست) گروهی از سلول ها به اسم گره سینوسی وجود دارند. این ها ضربان ساز های طبیعی قلب شما هستند. گره سینوسی ایمپالس هایی (تحریکات الکتریکی) را تولید می کند که به طور طبیعی هر تپش طبیعی قلب را شروع می کنند.

به طور طبیعی، ابتدا ایمپالس در دهلیز طی مسیر کرده و بعد از آن از طریق یک راه ارتباطی بین حفره های فوقانی و تحتانی قلب به اسم گره دهلیزی بطنی (AV) طی مسیر می کند. با حرکت پیام از گره سینوسی به دهلیز، آن ها منقبض شده و خون را از دهلیز به سمت پایین و بطن پمپ میکنند. با حرکت پیام از گره AV به بطن ها، این پیام ها بطن را منقبض کرده و خون را به بیرون از قلب و تمام بدن پمپ می کند.

در این بیماری قلبی، حفرات فوقانی قلب، دارای پیام های الکتریکی هرج و مرجی می شوند. درنتیجه، آن ها دچار لرزش میشوند. گره AV –ارتباط الکتریکی بین دهلیزها و بطن ها- با این ایمپالس هایی که سعی میکنند به بطن برسند بمب باران می شود.

همچنین بطن ها سریع تر می تپند، اما نه به سرعت دهلیزها، زیرا تمام ایمپالس ها نمی توانند منتقل شوند. دلیل آن است که گره AV مانند یک بزرگراه با ظرفیت مشخص است- فقط تعداد مشخصی از وسایل میتوانند در یک زمان از آن رد شوند.

نتیجه یک تپش سریع و بی نظم است. تپش قلب در فیبریلاسیون دهلیزی ۱۰۰ تا ۱۷۵ تپش در دقیقه است. مقدار طبیعی تپش قلب در دقیقه ۶۰ تا ۱۰۰ تپش است.

علل احتمالی

اختلالات یا آسیب به ساختار قلب شایعترین علت فیبریلاسیون دهلیزی است. علل احتمالی فیبریلاسیون دهلیزی شامل موارد زیر هستند:

• فشار خون بالا
• حمله ی قلبی
• بیماری شریان کروناری
• اختلال دریچه ی قلبی
• اختلالات مادرزادی قلبی
• پرکاری غده تیروئید یا عدم تعادل متابولیک
• قرار گرفتن در معرض محرک ها، مانند داروها، کافئین، تنباکو یا الکل
• سندرم سینوس بیمار –عدم عملکرد صحیح ضربان ساز طبیعی قلب
• بیماری ریوی
• پیشینه جراحی قلب
• عفونت ویروسی
• تنش به دلیل پنومونی، جراحی یا دیگر بیماری ها
• آپنه ی خواب

پرسش از دکتر تماس با ما

با این حال بعضی از افراد که دچار فیبریلاسیون دریچه دهلیز قلب هستند اختلال یا آسیب قلبی ندارند، به این مشکل فیبریلاسیون دهلیزی منفرد می گویند. در این بیماری علت اصلی اغلب شفاف نیست و عوارض جانبی شدید نادر است.

فلوتر دهلیزی

فلوتر دهلیزی مانند فیبریلاسیون دهلیزی است، اما ریتم در دهلیز شما در مقایسه با فیبریلاسیون دهلیزی سازمان یافته تر و کمی منظم تر است. بعضی اوقات ممکن است فولتر دهلیزی داشته باشید که منتهی به فیبریلاسیون دهلیزی شود و برعکس.

عوامل خطرزا، علائم و علت های فلوتر دهلیزی شبیه به فیبریلاسیون دهلیزی هستند. برای مثال، سکته ی مغزی یکی از نگرانی ها در افراد دچار فلوتر دهلیزی است. همانند فیبریلاسیون دهلیزی، فلوتر دهلیزی هنگامی که به درستی درمان شود معمولا تهدید کننده حیات نیست.

عوامل خطرزا

◀ سن

هرچه پیرتر شوید، خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارید.

◀ بیماری های قلبی

هر کسی که به بیماری های قلبی مبتلا است مانند مشکلات دریچه ای قلب، بیماری های مادرزادی قلب، نارسایی احتقانی قلب، بیماری شریان کرونری، یا پیشینه حمله قلبی یا جراحی قلب بیشتر در معرض خطر فیبریلاسیون دهلیزی قرار دارد.

◀ فشار خون بالا

 داشتن فشار خون بالا، به خصوص اگر به خوبی با تغییرات روش زندگی و داروها کنترل نشده باشد، می تواند خطر شما برای فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد.

◀ دیگر بیماری های مزمن

 افرادی که بیماری های خاص مزمنی مانند مشکلات تیروئیدی، آپنه خواب، سندرم متابولیک، دیابت، بیماری مزمن کلیوی یا بیماری ریوی دارند خطر بیشتری برای ابتلا به فیبریلاسیون دریچه دهلیز قلب خواهند داشت.

◀ نوشیدن الکل

برای بعضی از افراد، نوشیدن الکل می تواند باعث حملات فیبریلاسیون دهلیزی شود. نوشیدن زیاد ممکن است شما را حتی در خطر بیشتری قرار دهد.

◀ چاقی

افرادی که چاق هستند خطر بیشتری برای ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی دارند.

◀ پیشینه خانوادگی

در بعضی از خانواده ها خطر بیشتری برای ابتلا به این مشکل قلبی مشاهده شده است.

عوارض فیبریلاسیون دهلیزی

بعضی اوقات فیبریلاسیون دهلیزی می تواند منجر به عوارض زیر شود:

◀ سکته ی مغزی

در فیبریلاسیون دهلیزی، ریتم بی نظم ممکن است باعث انباشت خون در حفره فوقانی قلب شما (دهلیز) شده و در نهایت لخته خون ایجاد شود. لخته خون ایجاد شده می تواند از قلبتان کنده شده و به مغزتان برود. این لخته خون ممکن است جریان خون را مسدود کند و باعث سکته ی مغزی شود.

خطر سکته ی مغزی در فیبریلاسیون دهلیزی بستگی به سن شما (با پیری خطر بیشتری خواهید داشت) و این که آیا به فشار خون بالا، دیابت، پیشینه نارسایی قلب یا سکته ی مغزی قبلی دچارید و عوامل دیگر دارد.

◀ نارسایی قلبی

فیبریلاسیون دهلیزی، به خصوص اگر کنترل نشده باشد، ممکن است قلب را ضعیف کرده و منجربه نارسایی قلبی شود، مشکلی که در آن قلب شما نمی تواند خون را به مقدار کافی به گردش در آورد تا نیازهای بدن را برآورده کند.

پیشگیری

برای پیشگیری از این بیماری، مهم است که شیوه زندگی سالم برای قلب داشته باشید تا خطر بیماری های قلبی در خودتان را کاهش دهید. شیوه زندگی سالم می تواند شامل موارد زیر باشد:

✳ داشتن رژیم غذایی سالم برای قلب

✳ افزایش فعالیت جسمانی

✳ خودداری از سیگار کشیدن

✳ حفظ وزن سالم

✳ محدود کردن یا عدم استفاده از الکل و کافئین

✳ کاهش تنش ها، زیرا تنش و عصبانیت می توانند باعث مشکلات ریتم قلبی شوند.

✳ استفاده با احتیاط از داروهای بدون نسخه، زیرا بعضی از داروهای سرماخوردگی و ضد سرفه دارای محرک هایی هستند که ممکن است باعث ایجاد تپش قلب سریع شوند.

دکتر سعید یزدانخواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی

برای پرسش از دکتر کلیک کنید.